شب های شعر در انستیتو گوته،مهرماه ۱۳۵۶ – تهران ، بی شک یکی از برجسته ترین واقعه های فرهنگی، هنری در تاریخ معاصر ایران میباشد.
متاسفانه چنین برجسته گی و اهمیت تاریخی/اجتماعی این ده شب شعر، نه از منظر محتوای هنری و نوآوری های تکنیکی در آثار عرضه شده در آنجا (که البته طبق معمول سخنرانی زنده یاد هوشنگ گلشیری در آنجا استثنایی بود، که قائده را اثبات کرد) بلکه قبل از هر چیز به خاطر شکستن جو استبداد زده در سیستم تک حزبی رستاخیزی فاشیستی حاکم بر جامعه بود.
تمامی سخنرانی های ارائه شده در این ده شب، به صورت یک کتاب چاپ شد، که اکنون (متاسفانه) نایاب گشته و فقط دربرخی از کتابخانه ها به دست می آید.
خوشبختانه به شکرانه اینترنت و فضای مجازی، امروزه به جای نسخه چاپی آن کتاب ما میتوانیم به نوارهای صوتی آن ده شب تاریخی رجوع کنیم.
و اکنون علاوه بر نوارهای صوتی ذکر شده، پس از ۳۵ سال اولین فیلم مستند در این مورد، به نویسندگی و کارگردانی شمیم دوستدار ساخته شده است، که به دوستداران تقدیم میگردد.
-----
فیلم مستند ده شب، نگاهی تاریخی و دیدنی به «شب های شعر انستيتو گوته»، مهرماه ۱۳۵۶ – تهران
نویسنده و کارگردان: شمیم دوستدار
//www.gooya.com/external/www.bbc.co.uk/persian/tv/2011/04/000001_tamasha.shtml
نوارهای صوتی شب شعرهای انستیتو گوته
ده شب شعر در انستيتو گوته مهرماه ۱۳۵۶ – تهران
//ketabkhaneyegooya.blogspot.com/2010/02/blog-post.html
برای شنیدن فایلهای صوتی مربوط به شبهای شعری که درمهرماه سال۱۳۵۶ در انستيتو گوته برگزار شد؛ بر روی اسامی
شعرا یا نویسندگان رایت کلیک کنید و گزینه
save target as
را انتخاب کنید.
شب اول
رحمت الله مقدم مراغه ای، بيان نامه هيأت دبيران موقت کانون را می خواند.
سيمين دانشور در مورد مسائل هنر معاصر سخنانی ايراد می کند.
شعرخوانی:
سياوش مطهری
منصور اوجی
تقی هنرور شجاعی
مهدی اخوان ثالث
شب دوم:
منوچهرهزارخانی راجع به ضرورت آزادی قلم و فشار و اختناق موجود در فضای فرهنگی آن روزگار سخن می گويد.
شعرخوانی:
کاظم سادات اشکوری
عمران صلاحی
محمدعلی بهمنی
نعمت ميرزازاده (م.آزرم)
شب سوم:
شمس آل احمد در مورد تاريخچه «کانون نويسندگان ايران» سخن می گويد و به موارد سانسور صريحا اشاره و آنها را بر می شمرد.
بهرام بيضايی پيرامون موقعيت تئاتر و سينما سخن می گويد. شايد اين سخنرانی را بتوان در زمره اولين اشاراتی دانست که سانسور را تنها منحصر به دولت نمی داند و عنوان می کند که می توان افکار عمومی را همواره در سطحی قرارداد که خود اين وضعيت مانع رشد فرهنگی شود و خود افکار عمومی نيز در زمان هايی نقش سدی را در برابر تحول ايده ها و انديشه های مترقی بازی کنند.
شعرخوانی:
محمد زهری
سيروس مشفقی
احمد کسیلا
فاروق اميری
طاهره صفارزاده
چهارمين شب:
زنده ياد غلامحسين ساعدی «پيرامون شبه هنرمند» سخن می گويد، ساعدی، شبه هنرمند را کسانی می نامد که با حاکميت و سيستم موجود همکاری می کنند.
شعرخوانی:
مفتون امينی
حسين منزوی
عظيم خليلی
عليرضا نوری زاده
هوشنگ ابتهاج (سايه)
شب پنجم:
باقر مؤمنی پيرامون سانسور و عوارض راجع به آن سخن می گويد.
شعرخوانی:
اسماعيل شاهرودی (آینده)
سعيد سلطان پور
اورنگ خضرايی
علی موسوی گرمارودی
شب ششم:
صحبتهای هانس بیکر و بیانیة هیئت دبیران موقت کانون نویسندگان ایران
شعرخوانی:
سياوش کسرايی
حسن نديمی
محمد خليلی
هوشنگ گلشيری در آن زمان برای اولين بار موضوع «جوانمرگی در نثر معاصر فارسی» را مطرح می کند، گلشيری می گويد. «بسياری از نويسندگان ايرانی، هيچگاه فرصت نکردند که در شرايط مطلوبی قلم بزنند، اين شرايط نامطلوب اجتماعی همواره آنان را در حداقل ظرفيت خلاقه خود قرار داده است.»چنين مقوله ای در آن برهه زمانی به دليل بديع بودن نگاه به اين مقوله بسيار مورد توجه مخاطبان قرار می گيرد.
فريدون مشيری
شب هفتم:
اسلام کاظميه که از بنيان گذاران کانون نويسندگان ايران و عضو اعضای مؤسس کانون بوده است، پيرامون تاريخچه کانون نويسندگان و ارتباط آن با قانون اساسی سخن می گويد.
داريوش آشوری در سخنرانی خود با عنوان«شعر آزاديست» قلمرو آزادی درونی انسان را در شعر مطرح می کند
شعرخوانی:
جعفر کوش آبادی
علی باباچاهی
جواد مجابی
محمود مشرف تهرانی (م.آزاد)
شب هشتم:
زنده ياد مصطفی رحيمی پيرامون «فرهنگ و ديوان» سخن می گويد و بحث «ديوان سالاری» را پيش می کشد.
با سپاس بیکران از مؤسسه نابینایان رودکی که نوارهای ضبط شده این شبهای شعر را در اختیار کتابخانه گویا قرار دادند. متأسفانه نوار شبهای نهم و دهم در دسترس نیست.