اعلامیه ی استقلال در آمریکا (14 ژوئیه 1776) که به منزله ی پیش نویس قانون اساسی آن کشور تهیه شد، امروز و پس از دویست و سی سال هم چنان از اهمیت والایی برخوردار است. میراث معنوی این اعلامیه ی بزرگ، در تمامی تاریخ بشر بی نظیر است و به حق باید تاریخ معاصر جهان را به دو نیمه تقسیم کرد، پیش از اعلامیه ی استقلال آمریکا، و پس از آن! این نخستین قانون اساسی مکتوبی ست که به ایده آل های انسان در جامعه ی مدرن، نگاهی بنیادی داشته است. سکولاریسم نیز از همین سند مکتوب تاریخی آغاز می شود. سندی که دو سال پیش از انقلاب کبیر فرانسه و اولین اعلامیه ی “حقوق بشر” در کنگره ی معروف به “فیلادلفیا” در آمریکا به تصویب رسید.
شاید اما برآورد نتایج چنین سند تاریخی تا پیش از جنگ جهانی اول در 1914 بسیار مثبت باشد. در این اعلامیه از جمله آمده است:
“بنظر ما کاملن بدیهی ست که تمامی افراد بشر مساوی خلق شده اند و از جمله حقوق تفکیک ناپذیری که از سوی خالق متعاال به انسان ها ارزانی گردیده، حق زندگی، حق آزادی و جستجوی خوشبختی ست. هم چنین بدیهی ست که برای حراست از این حقوق مسلم انسانی، دولت هایی تاسیس شده اند که منبع قدرتشان رضایت همان مردمی ست که بر آنها حکومت می کنند. هر گاه یکی از این حکومت ها برای نیل به این اهداف نکوشد و مقید واقع نشود، وظیفه ی همان مردم است که آن را تعویض یا به کلی ساقط کنند و بجای آن دولتی تازه تاسیس کنند که اساس و ترکیب آن بصورتی باشد که به عقیده ی آن مردم بتواند به شکلی موثرتر سعادت و سلامت آنان را تامین نماید”!
اعلامیه ی استقلال و قانون اساسی آمریکا در دو قرن اخیر، الگوی بسیاری از ملل و جنبش های آزادی خواه سراسر دنیا بوده است. حتی در روسیه ی پیش از انقلاب(اکتبر1917) از جمله در بین “دکابریست”ها علاقمندانی داشته است.
معروف است که آبراهام لینکلن اولین سیاستمدار آمریکایی ست که نوشت؛ “فساد و رشوه خواری در طبقه ی بالای جامعه ی آمریکا و در دستگاه حاکمه ی آن، هر روز رواج و رونق بیشتری پیدا می کند و سرمایه داری بزرگ این کشور سعی دارد با سرکوبی مردم، دوران حکومت و فرمان روایی خود را طولانی تر کند”.
اما “تئودور روزولت” از این هم فراتر رفت و در سال 1905 نوشت؛ “عده ای از با نفوذترین و پولسازترین وکلای دعاوی آمریکا تمام هم و غمشان مصروف این می شود تا بهر وسیله ی ممکن برای حفظ منافع موکلین ثروتمندشان اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی، و به زیان منافع عمومی اعمال نفوذ کنند و با حیله و نیرنگ از اجرای قوانین جلوگیری می کنند”!
این مشکل نه تنها در ایالات متحده، و به ویژه از پس از جنگ جهانی دوم به این سو، متوقف نشده، بلکه پایمال کردن حقوق مردم توسط دولت ها و طبقات حاکم نیز، همانند اعلامیه ی استقلال آمریکا برای بسیاری از دولت ها در نقاط مختلف جهان بصورت الگویی آشنا و عمومی درآمده است!
ali-ohadi.com
