از کپنهاگ تا مژده شمسائی در نمایشنامه خوانی های شمال کالیفرنیا

پارسال تابستان، حمید احیاء، کارگردان و مترجم، را که خود ترجمه کرده بود برای یک روخوانی توسط یک گروه سه نفره از تئاتر داروگ روی صحنه برد. این نمایشنامه که “کپنهاگ” نام دارد، توسط نمایشنامه نویس انگلیسی، مایکل فرین نوشته شده و حمید احیاء برای ترجمۀ بسیار خوب این نمایشنامه، در سومين دورۀ انتخاب آثار برتر ادبيات نمايشي ايران در سال 1388، برندۀ جایزۀ بهترین ترجمۀ نمایشنامه شد. استقبال تماشاگران ایرانی ساکن منطقۀ سانفرانسیسکو از این اثر به حدی بود که امسال این نمایشنامه یکی از سه نمایشی است که توسط گروه تئاتر داروگ در سه شب در تئاتر سنترال استیج در ریچموند مجددا خوانده میشود.

نکات بسیار مهمی این نمایشنامه را جالب و استثنایی می کنند. یکی اینکه دوستان عزیزم آری سیلتز، بلا واردا، و بهزاد گل محمدی خوانندگان نقشهای سه گانۀ این نمایشنامه هستند. انتخاب هریک از این بازیگران قدرتمند تئاتر برای نقش هایشان به قدری مناسب انجام شده که گمان نمی کنم اگر این نمایشنامه قرار بود با دکور و لباس و نور و سایر الزامات یک نمایشنامۀ کامل اجرا شود، در تماشاگرانش تاثیر خیلی بیشتری از این نمایشنامه خوانی موفق میگذاشت.

دیگر اینکه به نظر من داستان این نمایشنامه یکی از تفکر برانگیز ترین قصه هایی است که در سالهای معاصر نوشته شده است. ماجرا اجمالا این است که پس از به قدرت رسیدن هیتلر، خیلی از دانشمندانی که در رشتۀ فیزیک اتمی فعال بودند از اروپا می گریزند و به آمریکا می روند. اما دانشمندی به نام ورنر هایزنبرگ در خدمت هیتلر به تحقیق و آزمایش در جستجوی بمب اتم ادامه میدهد. در هنگامۀ جنگ دوم جهانی و در زمانی که کشور دانمارک در اشغال آلمان بود، هایزنبرگ سفری به کپنهاک می کند تا با استاد قدیمی اش نیلز بور، یک دانشمند فیزیک یهودی که از قضا قبلا دوست نزدیکش هم بوده، ملاقاتی داشته باشد. به دلیل عوض شدن شرایط حاکم بر دو دانشمند، که اینک یکی از آنها در خدمت قدرت مشغول به کار است و دیگری در کشوری تحت اشغال نگران جان خود و خانوادۀ خود می باشد، در خصوص این که در این ملاقات چه گذشته و چه حرفهایی بین این دو رد و بدل شده حدس و گمانهای زیادی وجود داشته است. قدر مسلم، رابطۀ بین دو مرد پس از آن دیدار تمام میشود، و بور سر از آمریکا در می آورد و آمریکا هم بالاخره نه تنها بمب اتم را میسازد، بلکه از آن در ژاپن استفاده هم می کند. به راستی تفکر دانشمندانی که ثمرۀ تحقیقات آنان باعث مرگ دهها هزار نفر شد، در خصوص این وقایع چه بود؟

در “کپنهاگ” مایکل فرین تلاش می کند تا با بازسازی دیدار بور و هایزنبرگ در کپنهاگ، پاسخ بعضی از سئوالات را بدهد. اما در واقع گفتگوی دو دانشمند و مارگارت بور، همسر نیلز بور، بیش از آن که به سئوالات ما پاسخ بدهد، خود مولد سئوالات جدیدی نیز هست، سئوالاتی سخت در بارۀ اخلاقیات دانش، و این که آیا دانشمندانی که علم خود را در اختیار حکومتها قرار می دهند خائن هستند یا خادم؟

اما مهمترین سئوالی که نمایشنامه در ذهن بیننده به وجود می آورداین است که آیا امکان داشت که هایزنبرگ و همکاران آلمانی اش در واقع شیوۀ ساخت بمب اتمی را کشف کرده بودند، اما چون برای حکومتی جهان گشا و بیرحم کار می کردند و میدانستند که ثمرۀ اکتشافات آنان ممکن است عدۀ زیادی را به کشتن بدهد، حاضر نشدند تا آن را در اختیار روسای خود قرار بدهند؟

اگر در منطقۀ شمال کالیفرنیا زندگی می کنید، دیدن این نمایشنامه را شدیدا توصیه می کنم. اگر در جای دیگری هستید، هروقت توانستید این نمایشنامه را ببینید یا بخوانید. اگر وضع به منوال نمایشنامه خوانی پارسال پیش برود، یکی از جالب ترین قسمت های شب، بلافاصله پس از خاتمۀ نمایشنامه خوانی است، زمانی که تماشاگران مشتاق سالن کوچک سنترال استیج، پس از شوک و شعف تماشای این نمایشنامه، در خصوص این سئوالات با کارگردان و هنرپیشه ها صحبت می کنند.

ضمنا اینجا برنامۀ نمایش های دیگر این آخر هفته را برایتان می نویسم که اگر توانستید حتما بیایید.

شب¬های نمایشنامه¬خوانی داروگ در سنترال استیج
جمعه 26 آگوست 2011
. نوشته¬ی مایکل فرین مترجم و کارگردان: حمید احیاء
نقش خوانان: آری سیلتز برکشلی، بلا واردا، و بهزاد گلمحمدی

شنبه 27 آگوست 2011
. نوشته¬ی براین فریل
مترجم و کارگردان: حمید احیاء
نقش خوانان: کیومرث حکیم، منصور تائید،
و هنرمند مهمان؛ مژده شمسائی

یکشنبه 28 آگوست 2011
جاده. نوشته¬ی یوریک کریم مسیحی کارگردان: سپیده خسروجاه
نقش خوانان: یاور خوانساری، گلسانا حشمتی،
مرجان یحیی نژاد، سپیده خسروجاه، نادر شعیبی
آری سیلتز برکشلی، و راشین فاطمی

آدرس:
Central Stage; 5221 Central Avenue; Suite A-1; Richmond, CA 94804.

کلیۀ نمایشها راس ساعت 8 شب آغاز می شوند. جا محدود است. برای رزرو با شماره تلفن 5109826311 تماس بگیرید. بلیط 10 دلار.

Meet Iranian Singles

Iranian Singles

Recipient Of The Serena Shim Award

Serena Shim Award
Meet your Persian Love Today!
Meet your Persian Love Today!