دادگستری در جمهوری اسلامی ایران

1- سرآغاز: از مشروطیت تا انقلاب سال 1357

در جنبش اعتراضی که به سال 1284ه.ق به این بهانه که نوز بلژیکی مدیرکل گمرک لباس آخوندی به تن کرده بود آغازید و به تحصن عدهای از «علمای اعلام» انجامید،.

منظور «علمای اعلام» تشکیل عدلیه‌ای بود در اختیار آنان برای اجرای احکام و حدود شرعی. از این رو، پس از اعلام مشروطیت و هنگام بحث در بارۀ طرح متمّم قانون اساسی در مجلس، ملایان طرفدار مشروطیت هم به مخالفت و ضدیت علنی بانظام قضایی عُرفی برخاستند. 

سید عبدالله بهبهانی نیز چنین گفت: «تمام ترتیبات عدلیه راجع به اجرای حکم شرع می‌شود و عدلیه کاری ندارد مگر اجرای قوانین و احکام شرعیّه.»

>>>