بالاخره بهانهای پیدا کردم تا فیلم “پوپک و مش ماشالله” را تا پایان تحمل کنم. نه برای اینکه از اون فیلماست که باید تا آخرش حوصله کرد و بعد سه سال در غار ریاضت کشید تا شیر فهم شد. بلکه تصادفا در تار نمای روزنامه کیهان به مقالهای برخوردم که نوشته بود جواد شمقدری نامی در رابطه با این فیلم به جرم خود اعتراف کرد.
جواد آقا تا پارسال معاون سینمایی وزارت فرهنگ بودند و گناه خودرا دادن اجازه به نمایش “پوپک” میدانند. نترسید بابا، ننداختنش کهریزک، با یک “غلط کردم” قضیه حل شد. جواد آقا خودی تشریف دارند و حتی فرموده اند که “اگر فیلمی بدون اجازه ما در جشنوارههای خارجی شرکت کرد فیلمساز را…” بله. جناب معاون وزیر اعتراف شجاعانه خود را در مورد پوپک در یک جلسه دانشجویان از درون بیرون کشیدند و شاید قرار بود بین خودشان بماند.
این کمدی رومانتیک و مردم پسند و “میلیاردی” که در روز اول نمایش رکورد فروش گیشه را شکست، مورد سرزنش بسیاری از هوادارن فیلم های ارزنده تر فرزاد موتمن قرار گرفت و میتوان مجسم کرد که روزی که جواد آقا را به دفتر وزیر ارشاد خواندند دفاعش این بود که “بخدا هیچ جشنواره خارجی محل سگ به این فیلم نخواهد گذاشت.” و منظور نه تنها اینکه جشنوارههای خارجی هیچگاه به فیلمهای مزخرف جایزه نمیدهند، بلکه اصلا داستان فیلم طوری نیست که به سنگسار ماهرویی بیگناه بیانجامد تا فیلم برای هر قلوه سنگ یک مدال بینالمللی کسب کند.
داستان اینست که پوپک خانم خواهر زاده خوشگل و طناز احترام خانم از کانادا به ایران سفر میکند (مهناز افشار واقعا زیباست،ماشالله) و چون خاله بیمار میشود مسئولیت پوپک به گردن مش ماشالله متعصب میافتد. پوپک که به نظر میاید که اصلا هیچی حالیش نیست حتی یکبار نزدیک شد روسری خودرا جلوی مش ماشالله از سر بکشد. بقیه تحلیل را میگذارم به م شعاعی یکی از هواداران فیلمهای بهتر فرزاد موتمن. نظرات “م” در مورد این فیلم جریان “غلط کردم” جواد آقا را بطور خلاصه روشن میکند.
” فيلمنامهنويس و كارگردان فقط روي اين نكته زوم ميكنند كه مش ماشاالله به عنوان نماد يك مرد پايبند به اصول دينداري و محرم و نامحرم، مردي است ساده لوح، بداخلاق و تندخو، كمسواد، سنتگراي افراطي و بيگانه با تكنولوژي و تمامي مظاهر مدرنيته، ناتوان از ابراز احساسات عاطفي و كمبود اعتماد به نفس. همه اين كاستيها نيز فقط به خاطر اين است كه او به اصل محرم و نامحرم اعتقاد دارد.
نقطه مقابل او پوپك و نامزد اوست كه داراي خلقي آرام، خوشرو، تعادل رواني و برخوردار از احساسات رقيق انساني، قدرت حل مسئله در موقعيتهاي مختلف زندگي و موفق در زندگي عاطفياند و ازقضا تمام اين ويژگيهاي مثبت را مرهون بياعتقادي به اصل محرم و نامحرم هستند. ”
خلاصه اینکه جواد آقای ابله ، چرا به کارگردانی اجازه دادید جوانان مقیم خارج از کشور را معقول تر و رشید تر از ریش سپیدان درون کشور جلوه دهد؟
و به همین دلیل روزنامه کیهان در تارنمای خود این خبر را مورد توبه کردن جواد آقا به اطلاع خوانندگانش میرساند:
” معاون سينمايي وزارت فرهنگ در خصوص فيلم پوپك و مش ماشاالله گفت: اين فيلم را يكي از طرفداران خاتمي ساخت و جرم من دادن اجازه اكران به اين فيلم بود. جواد شمقدري كه در جمع دانشجويان دانشگاه فردوسي مشهد صحبت مي كرد تحريف و دروغ را از ابزارهاي رسانه ها بر شمرد و افزود: شبكه هاي ضد انقلاب، رسانه هاي آمريكا و منافقين با استفاده از اين ابزارها مخاطب را سرگردان مي كنند.”
بی انصافی نکنیم، فیلم به قوت هنرنمایی فرهاد آییش در نقش مش ماشالله گاه از نظر هنری دیدنیست. در ضمن صحنه کشیده خوردن پوپک خانم از مش ماشالله هم ظرافت بازیگری مهناز افشار را نشان میدهد و هم بینش کارگردان را در مورد شخصیت پوپک. ولی کاش فرزاد موتمن در کارگردانی بقیه فیلم به همین اندازه استادی بکار آورده بود. آنوقت شاید میتوانست یواشکی فیلم را کاندید جشنوارههای بین المللی کند و جواد آقا را اینبار حسابی در هچل بیندازد.