کمتر ازیک قرن ازظهوراولین خواننده زن ایرانی، قمرالملوک وزیری می گذرد. زنی که نه تنها به خاطر هنر و صدای بی بدیلش بلکه به خاطر شجاعتش در شکستن قیدها و بندهای پوسیده جامعه ستایش می شود. در سالهای بعد این اوضاع کمی بهتر شد. آشنایی و آگاهی مردم با هنرهای مختلف و ملل دیگر و آمدن رسانه های جدید رفته رفته این هنجارها را تغییرداد. در این میان موسیقی اصیل ایرانی به خاطر سختی یادگیری و اقبال عمومی کمتر، خوانندگان زن کمتری را به خود جلب می کرد. به گونه ای که در اواخردهه پنجاه در مقایسه با فهرست بلند بالای خوانندگان زن پاپ تعداد خوانندگان موسیقی اصیل گاهی از تعداد انگشتان دو دست نیز کمتر بود خوانندگانی مانند دلکش، سیما بینا، مرضیه و فاطمه واعظی، خواننده زن جوانی که او را با نام پریسا می شناختند. موسیقی دان و خواننده ای که روزهای اوج درخشش ستاره شهرتش همزمان شد با انقلاب پنجاه وهفت. انقلابی که موسیقی ایران را نیز مانند بسیاری چیزها دستخوش تغییر کرد و موسیقی دانان بسیاری مهاجرت را ترجیح دادند و کسانی که ماندند با سختی و مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کردند. امیدها کم کم از بین می رفت و گمان می رفت که دیگربانوی به نامی که خواننده موسیقی اصیل و سنتی ایران باشد تربیت نخواهد شد.
نام “سپیده رئیس سادات” از یکی دوسال پیش بر سرزبانها افتاد. نخستین بار که صدایش را شنیدم فکر کردم پریسا می خواند و به خودم گفتم صدایش چقدرجوان مانده. همان لطافت و ملاحت و گستردگی صدا و همان تحریرهای ریز مخملین که ته دل شنونده را می لرزاند. بعدتر فهمیدم او خواننده جوانی است که یادگیری موسیقی را از دوره خردسالی شروع کرده و با تلمذ در نزد اساتیدی مانند پریسا و پرویز مشکاتیان ومحمد رضا لطفی درس خود را به خوبی از موسیقی اصیل و دریای بی انتهای ادب و هنر ایران زمین فراگرفته و هم اکنون مشغول تکمیل درس موسیقی دربولونیای ایتالیا است. دانستن این موضوع که هنوزبانویی هست که موسیقی دستگاهی ما را بخواند و به زیبای اجرا کند و این چراغ کم نوررا روشن نگه دارد به تنهایی مژده بزرگی بود، بماند که او درسالهای اخیرازاین تلاش وجستجوبرای تکامل دست برنداشته. او علاوه بر کارهای اجرای کنسرت در سراسر جهان و فستیوالهای گوناگون وآهنگسازی و ضبط موسیقی ها و ساخته های جدید و تربیت شاگردان ایرانی و غیرایرانی برای خواندن آواز اصیل ایرانی، به عنوان یک محقق نیز کارهای زیادی انجام داده. تحقیق درباره موسیقی ایران در دوره ساسانی که به گفته ای طلایی ترین دوره موسیقی ایران زمین محسوب شده و زمان پیدایش موسیقی دانان به نامی چون باربد و نکیسا بوده و همچنین تلاش برای کشف و اجرا موسیقی های عبدالقادر مراغه ای موسیقی دان به نام ایرانی با استفاده از قطعات به جا مانده از او در رپرتوار موسیقی عثمانی از کارهای دیگر سپیده رئیس سادات است. الحان گمشده ای که قسمت بزرگی از تاریخ هنر ما در آن مستتر است و نیازمند کشف و بازبینی مجدد است.
با گوش کردن به کارها و قطعات اجرا شده توسط “سپیده رئیس سادات ” می توان براحتی متوجه احاطه و دانش او نسبت به موسیقی دستگاهی و نغمات و گوشه های آن و همچنین تکنیک بالای نوازندگی او شد. او هنرمند توانا و خوش آتیه ای است که وجودش برای موسیقی ما با همه فقر و فقدانی که در زمینه خواننده زن دارد مغتنم است. هنرمندی که مطمئنا درآینده ازاو بیشتر خواهیم شنید.
و دست آخر، خبر خوب برای اهالی ساکن کالیفرنیای شمالی اینکه با تلاش و هماهنگی های قبلی شرکت بم آهنگ، سپیده رئیس سادات و گروهش روز سوم جولای درسالن فریت و سالویج برکلی کنسرت خواهند داشت. بهمن راهگذار با نوازندگی تار،آیدین بهراملو با سه تار و دارا افراز با تنبک او را همراهی خواهند کرد. دیدن این کنسرت و شنیدن کارهای سپیده رئیس سادات به کسانی که به موسیقی سنتی و اصیل ایران علاقه دارند به شدت توصیه می شود. موسیقی و صدایی که چون از دل برمی خیزد لاجرم بر دل نشیند.
لینک خرید بلیت
وبسایت سپیده رئیس سادات: www.sepidehraissadat.com
پیام میم – تیرماه 1390
