حزب توده، کانون اکثریتی از نسل دوم روشنفکران و کوشندگان سیاسی و اصلاح طلبان اجتماعی بعد از مشروطّیت بود که، برای مدرن کردن جامعه، نجات آن از چنگال فقر و عقب ماندگی و نظام ارباب و رعیتی، احقاق حقوق زحمتکشان، برابری حقوق زن و مرد، و آزادی منطقی و روشنمند از سلطه ارتجاع و خرافات مذهبی، گام به میدان پر مین جامعه مذهبی، سیاسی و اقتصادی ایران گذاشت و با درایت کم نظیر در کمترین مدّتی، به بزرگترین حزب ایران، به حزب تحصیلکردگان و زحمتکشان ایران تبدیل شد، به حزب توده ایران.