بار ديگر در آستانه ی روز کورش بزرگ، یا روز بزرگداشت صدور منشور حقوق بشر او، ایستاده ایم. امسال هشتمین سالی است که ایرانیان، روز 29 اکتبر* (هفتم آبان ماه)، را گرامی می دارند؛ روزی که بزرگداشت آن همزمان با اعتراض به ویرانی خانه و پایتخت این مرد بزرگ در تنگه بلاغی از سوی کمیته ی بین المللی نجات پاسارگاد پیشنهاد شد و به شدت مورد استقبال ایرانیان انساندوست و به ويژه جوانان در سراسر جهان قرار گرفت. اکنون، هر ساله، ایرانیان در ایران و در بیشتر کشورهای جهان در حد توان خود فرا رسيدن روز 29 اکتبر را جشن می گیرند.

اين سنتی نيکوست که مردمان همه ی کشورهای پیشرفته ی جهان روزهایی را به گرامیداشت زنان و مردان بزرگ خود اختصاص می دهند. بیشتر این زنان و مردان به خاطر داده های ارزشمندشان به ملت خویش، در درون سرزمين خويش قهرمان و یا چهره ای ملی به شمار آمده و مورد احترامند و گاه ممکن است ملت های دیگر آنان را دشمن بپندارند. اما تنها تعداد کمی از این زنان و مردان بزرگ در رشته های مختلف ادبی، علمی و سیاسی هستند که به خاطر داده هاشان به بشریت مورد احترام نه تنها ملت خویش که مورد ستايش مردمان انساندوست همه جهان هستند.

کورش بزرگ ما در صف این انسان های بزرگ ايستاده است. دهش استثنایی او به بشریت، منشور** فراموش نشدنی اش در آستانه ی ورود به بابل است. در زمانه ای که هیچ امپراتور و سزار و رهبر سیاسی وجود نداشت که در شناسنامه اش جز جنگ و خشونت و در نهایت اندکی رفاه و دادگری برای فقط بخشی از ملت خویش، یعنی «بزرگان و نجبا» وجود داشته باشد، هدیه ی کورش بزرگ نه تنها به مردم خویش که به مردمان سرزمین های دیگر، مجموعه ای بود از آزادی مذهب، آزادی محل کار و زندگی، فراهم سازی زمينه رفاه و شادمانی همه مردمان و مهم تر از همه حذف بیگاری و بردگی. براستی که پيش از او، و حتی قرن ها پس از او، در هیچ کجا نمی توان رهبری سیاسی (یا حتی مذهبی) را پیدا کرد که فرمان آزادی بردگان را داده باشد.

ما چگونه می توانیم نسبت به این مرد بزرگ، که از میان مادران و پدران 2500 سال پیش مان برخاسته و در حافظه ی بشری جاودانه شده بی اعتنا باشیم؟ آن هم در زمانه ای که می بینیم قرن ها پس از او (یعنی فقط 150 سال پیش) شخصیتی چون آبراهام لینکن بخاطر پافشاری در آزادی سازی بردگان اينگونه مورد احترام و تحسین نه تنها ملت خویش که حتی شخصیت هایی از چپ ترین تا راست ترین مردمان کشورهای مختلف است؟

متاسفانه، اکنون سرزمین ما در شرایطی قرار دارد که مردمان اش نه تنها نمی توانند مناسبت های ساده و ملی خود، همچون عید نوروز و مهرگان و یلدا و سده، را جشن بگیرند بلکه قادر نیستند که در روز صدور منشور حقوق بشر بزرگترین رهبر سیاسی تاریخ شان به جشن و پایکوبی بپردازند و یا حتی آزادانه و بدون حضور تانک و سرباز، و بدون تحمل چوب و چماق و بازداشت، به دیدار آرامگاه این مرد بزرگ بشتابند.

با این همه باکی نیست؛ چرا که اتفاقاً در چنین شرایط سخت و سنگین و آزادی کشی است که ما می توانیم در تاریخ مان هرچه بیشتر از گذشته به ارزش انسان بزرگی چون کورش پی ببریم و یاد و راه او را پاس بداریم.

بنیاد میراث پاسارگاد در اين سالگرد خجسته نیز همچون سال های پيشين از همگان می خواهد که به اندازه ی توانایی و امکان خويش روز کورش بزرگ را گرامی بدارند و یا حداقل با ارسال و انتشار پیام های تبریک خويش، در رسانه ها، وبلاگ ها، تلفن ها و هر آن وسيله ای که در اختیار دارند، این روز را درخشان و زنده نگاهدارند.

یادمان باشد که روز کورش بزرگ، روزی است که او «آشتی‌خواهانه به بابل اندر شد، سربازان بسیار او دوستانه در بابل گام برداشتند... و او نگذاشت کسی در تمامی سرزمین های سومر و اکد ترساننده شود... او مردمان ستمدیده را از درماندگی رهانید.. آوارگان را به خانه های خود بازگرداند... بردگان را از بیگاری نجات داد... و فرمان داد که هر کسی در انتخاب مذهب و محل سکونت خود آزاد باشد.. ...»** *

روز جهانی کورش بزرگ بر شما خجسته باد

با مهر و احترام

شکوه میرزادگی

از سوی بنیاد میراث پاسارگاد

اکتبر 2012

* روز 29 اکتبر روز تولد کورش نیست، روزی است که در تقویم های جهانی کورش به بابل وارد می شود و منشور استثنایی خود را به عنوان یک فرمان صادر می کند.

** اصل این منشور اکنون در موزه بریتانیای لندن، و کپی آن در تالار سخنرانی های سازمان ملل متحد، به عنوان اولین منشور جهانی در ارتباط با حقوق بشر قرار دارد

*** برگرفته از اولبن و معتبرترین نسخه ترجمه شده منشور کورش بزرگ از دانشمند زبانشناس و باستانشناس، دکتر عبدالمجید ارفعی