زنان، تخت جمشید، گوگل

به مناسبت هشتم مارس؛ روز جهانی زن


Share/Save/Bookmark

زنان، تخت جمشید، گوگل
by Mahvash Shahegh
07-Mar-2011
 

آیا شرکت های های گوگل و اَپل از نظرحُسن رفتار با کارگران و کارمندان زن پیش رفته تر و جلوتر هستند یا کارگاه های دوران شاهنشاهی هخامنشی؟ برای پرداختن به این پرسش به مقدّمۀ کوتاهی نیاز است.

مطمئناً همۀ شما از داستان و جریان الواح گِلی که در حفّاری های سال ۱۹۳۳ در تخت جمشید که توسّط باستان شناسان دانشگاه شیکاگوبه دست آمد آگاهی دارید. برای یادآوری شما مختصراً در این باره توضیح می دهم. در این حفّا ری ها حدود ۳۰هزار لوح گلی کشف شد که بعد از کشف برای بّررسی و خواندن با موافقت دولت ایران به دانشگاه شیکاگو ارسال شد و در بخش انستیتوی شرق شناسی آن دانشگاه، خواندن و ربط دادن قسمتهای مختلف آن به یکدیگر زیر نظر دکتر متیو استلپر آغاز شد.

زمان این الواح مربوط می شود به سالهای بین ۵۰۹ تا ۴۹۳ پیش از میلاد یعنی اواسط شاهنشاهی داریوش بزرگ. ازاین الواح حدود ۳۰۰ لوح که بیشتر مربوط به ادارۀ امور داخلی، نظام کار و کارگری و دستمزد افرادی که برای حکومت کار می کردند بود مورد بررسی قرار گرفته، خوانده و ترجمه شده و به سازمان میراث فرهنگی ایران برگردانده شده است و بقیّه که به زبانهای بابلِی، ایلامی و فارسی باستان یعنی زبان هائی که زیر سیطرۀ وسیع هخامنشی که ازغرب حبشه تا مصر، یونان، اناتولی (ترکیّۀ امروزی) و از شرق از آسیای مرکزی تا هند را در بر می گرفت به آنها تکلّم می شد، نوشته شده هنوز در دست بررسی، خواندن و دیجیتال (رقمی) شدن است.

آنچه که تا بحال برای محقّقان مسلّم و باعث شگفتی آنها شده این است که کارگرانی که برای ساختن تخت جمشید کار می کردند، بهیچ روی بنده های اسیر نبوده و به آنها بر حسب کارآمدی و تجربه اشان دستمزد مناسب پرداخت می شده است.

مطلب دیگری که به هدف اصلی این نوشته مرتبط است مسالۀ زنان کارگر و سر کارگر در آن کارگاهها است. بر طبق گفتۀ پرفسور متیو استلپر، در ویدیوی بسیار زیبا، خیال برانگیز و همزمان مستندی که آقای فرزین رضائیان بنام " شکوه تخت جمشید" فراهم کرده اند، می گوید که در این کارگاهها نه تنها مردان بلکه زنان هم دوش به دوش مردان به کار اشتغال داشتند. شگفت انگیز تر این که گاهی دستمزد این زنان بیشتر از مردان ذکر شده است بطوری که اگر مردان دستمزدشان ۳ واحد جو یا غلّه بود به زنان ۵ واحد داده می شد.

دیگر این که بعضی از این زنان سرکارگر بودند و سرپرستی حدود ۲۰۰ کارگر را به عهده داشتند. از همه جالب تر و قابل توجّه شرکت های های گوگل و اپل و سایر شرکت ها، بنا بگفتۀ پرفسور استلپر و دکتر عبدالمجید ارفعی، زبان شناس مرکز پاسارگاد، برای زنان باردار مزایای ویژه ای در نظر گرفته می شد و گاهی معادل یک سال از دستمزد سالانۀ آنها کنار گذاسته شده، به آنها پرداخت می شد.

بنا بر این اسناد تاریخی می بینیم که اجتماع ایران هخامنشی آن زمان تا چه اندازه نسبت به حقوق اجتماعی زنان پیشرفته بوده و چه برخورد مترقیّانه ای با آنها داشته است. چیزی که در قیاس با موقعیّت کنونی زنان نه تنها در کشورهای در حال پیشرفت بلکه در کشورهای پیشرفته هم کمتر نظیر دارد. آنچه که اخیراً از طرف شرکت های های گوگل و اپل در مورد دادن مزایا و بوجود آوردن تسهیلاتی برای زنان کارمندی که باردارند انجام گرفته باعث بحث و گفتگو در رسانه های جمعی آمریکا و تحسین و بزرگداشت این شرکت ها شده است.

حالا شما خود می توانید ازین مجمل حدیث مفصّل بخوانید.

باز برای نشان دادن پیشرفتگی و شهامت زنان ایرانی در پهنۀ تاریخ از ۵۵۰ پبش از میلاد جهشی می کنیم به قرن ۱۹ میلادی که در این قرن و حتّی قرن بیستم هم هنوز زنان در کشورهای صنعتی و پیش رفتۀ دنیا نه تنها حقوق بالاتر بلکه به حقوق مساوی با مردان نیز دست نیافته بودند. ویرجینیا وولف ( ۱۹۴۸- ۱۸۸۲) نویسنده، رمان نویس معروف انگلیسی را از پیشروان دفاع از حقوق زنان می دانند. وولف در اثر معروفش " اتاقی از آنِ خود " (A Room of One’s Own) که به زبان فارسی هم ترجمه شده، علّت شمار محدود زنان را حتّی در زمینۀ نویسندگی و شاعری نداشتن اتاقی برای آنان می داند و دلیل می آورد که متمرکز شدن و رمان نوشتن در میان جمع بسیار دشوار است و برای مثال از " جین اوستین" داستان نویس معروف انگلیسی نام می برد که باید در میان افراد دیگر خانواده می نشسته و آثارش را می نوشته است.

بنابراین آنچه که ویرجینیا وولف تقاضا می کند را نمی توان تقاضای تساوی حقوق زن و مرد دانست. او فقط خواهان یک خلوتگاه برای زنان است ؛ یک اتاق خصوصی از آنِ خودشان. در حالی که ۳۰ سال پیش از تولّد ویرجینیا وولف، در ایران طاهره قرّه العین حجاب از سر بر می گیرد، چهره می نماید، سخنرانی می کند و فریاد تساوی حقوق بین زن و مرد سر می دهد و بهنگام به اجرا در آوردن حکم قتلش فریاد بر می آورد که: "شما می توانید مرا بکشید ولی نمی توانید آزادی زنان را متوقّف کنید."

بهتر است با شعری از فروغ به این همه بی فروغی پایان دهم.

" نگاه کن

تو هیچگاه پیش نرفتی

تو فرو رفتی."

آیا این فرو رفتن بجای پیش رفتن سرنوشت محتوم و داستانی مکرّر در تاریخ ما نیست؟

مهوش شاهق


Share/Save/Bookmark

more from Mahvash Shahegh
 
Rostam

mitenbiri

by Rostam on

آیا ممکن هست شما بگویید در کجای این مقاله دروغی گفته شده؟ و در کجای این مقاله خواسته شده است که از یک امپراطور یک پیغمبر ساخته شود؟

پس ما به هر چه در تاریخمان بوده دست رد بزنیم به خاطر اینکه اسلامیها دروغگو هستند؟

نه به آن شوری شوری و نه به این بینمکی.

 


divaneh

Very interesting

by divaneh on

Thanks for the good read. It's pity to see that the same country now treats women like slaves.


simitenbiri

تاسف که ما بیدار نمی شویم

simitenbiri


هرچه کشور ما بشتر  با مشکلات گوناگون  دست به گریبان می شود و در دنیا ترد شده و عقب می ماند، مردم و به اصطلاح غلط روشنفکران ما دست به شگردها و در واقع دروغهای بزرگتری می زنند. ـ انگار پشت این  چاخان ها می خواهند پنهان بشند. 

و حالا  که امام ها و پیغمبرها دستشان دارد رو می شود  می رویم از شاهها و امپراطورها پیغمبرهای جدیدی بسازیم! واقعا  تاسف  آور است که  چند نفر این دروغها را به خورد مردم می دهند و بقیه  به به و جه چه  می گویند.ـ

 

چقدر این مقاله شبیه  آن نوشته های اسلامی گران زمان شاه است که معتقد بودند امریکایی ها  فنون ساخت آپولو و سفر به ماه را از قران یاد گرفته اند.

 

 


Azadeh Azad

Thank you, MM

by Azadeh Azad on

I appreciate the info and the link. The following part is quite bothersome and in contradiction with the idea of a fair treatment of women/girls under the Achamenids:

''they receive single rations with mothers of boys receiving twice as much as mothers of girls" (Hallock 1969:5-6.)

Azadeh


SamSamIIII

Good work

by SamSamIIII on

 

I see a change for the better unlike your last subtle distortion of Shahnameh. Keep up the good work & let the light of Kiaan illuminate your soul & light up your horizon. Thanks for a very non-biased yet positively enlightening essay.

Many cheers Madam!!!

 

Path of Kiaan Resurrection of True Iran Hoisting Drafshe Kaviaan //iranianidentity.blogspot.com //www.youtube.com/user/samsamsia


MM

Azadeh, some answers

by MM on

Azadeh, some answers to your questions are below:

"Among Persepolis workers, there are as many women as men recorded in the Persepolis Fortification Archive. Some women receive more rations than any of the men in a work group, probably due to their ranks or special skills. New mothers are also mentioned, where they receive single rations with mothers of boys receiving twice as much as mothers of girls" (Hallock 1969:5-6.) //en.wikipedia.org/wiki/Persepolis_Administrative_Archives


Azadeh Azad

....

by Azadeh Azad on

Ms. Shahegh,

Your article provides interesting information anout the workers who participated in the construction of Persepolis. However unfortunately, it is an unscientific work. 

Is your choice of Google employees versus Persepolis  construction workers  random  or based on come criteria? What are those criteria?

During the construction of Persepolis, what was the number of women construction workers compared to men? Were children (girls) working as well? What was the reason for higher salaries for women?  Was it for all female construction workers or only for some? Were women with higher salaries doing better jobs than their male counterparts? Maybe these women were specialists. Do we know that?   Were these women bread-winners of large families? Were men with large families paid higher salaries as well? It is interesting that there were women foremen under the Achamenids. Aren't there women employees of higher echelons in Google company?

It is interesting that a pregnant woman received one year salary around 500 BCE in Iran. But, was this a custom or an exceptional situation? Was this pregnant woman a specialist in something? Was she the only one? We should really be able to answer these questions before deciding about the situation of women construction workers under the Achamenids, and then compare it to that of Google employees. You have not mentioned anything about Google's female employees. So, to what can we compare the female workers at Persepolis?

You compare the working conditions of construction workers in the Achamenids times with working conditions of Google and Apple employees, without analysing the socio-economic contexts in either societies: Iran of 500 BCE and USA of 2011 AD. What do we know of the economic structure of the Iranian society under the Achamenids? Not much.  This kind of comparisons remains unscientific, albeit causing pride among Iranians.

And again: regarding Virginia Woolf and Tahereh: how could we analyse and estimate the women’s situation in two totally different countries by only comparing one individual woman in England ( Woolf) with another individual woman in Iran (Tahereh) ?I’m afraid these are not valid methods of comparing societies.

I don't mean to be hard, but we really need to use a valid methodology when we write a socio-historical article.

Thanks for your effort, anyway, and Happy Women's Day.

 

Azadeh 


MM

thanks

by MM on

This type of information is only obtainable from stuying the Persepolis tablets.  And, that is partly why these Persian relics are worth saving from the pending lawsuit that wants to take possession of the tablets and put them on the auction block as part of a judgement against the government of Iran.

Worth Millions... or Priceless?//harrisschool.uchicago.edu/Blogs/Events/?p=560


M. Saadat Noury

Excellent

by M. Saadat Noury on

Very well said, well written, and to the point. Thanks.