Friendly Notes

روز سپاسگزاری یا روز شکرگزاری ، یک جشن سنتی در آمریکای شمالی است که در آن به شکرانه برداشت محصولات ، جشنی برگزار می‌شود. در ایالات متحده این جشن در چهارمین پنج شنبه ماه نوامبر و در کانادا در دومین دوشنبه ماه اکتبر گرفته می‌شود. ایرانیان باستان نیز جشنی همانند به نام مهرگان برپا می‌کردند.

نگاهی به تاریخچه جشن شکر گزاری (ثنکس گیوینگ) در آمریکا و کانادا : در تاریخ ایالات متحده آمریکا، اولین سر نخ های تاریخی جشن شکر گزاری را می توان به تصمیم جرج واشینگتون رییس جمهوری وقت در سال ١٧٨٩ دانست برای اعلام روزی جهت سپاسگزاری از خداوند و برکت هایی که به مردم ارزانی کرده است و برای اینکار بیست و ششم نوامبر را در نظر گرفت.
بعد از جرج واشینگتون، روسای جمهور دیگر تغییراتی در زمان جشن دادند و حتی در زمان جیمزمدیسون دو نوبت در سال به این امر تخصیص یافت. ایده تبدیل روز شکر گزاری به یک تعطیلی ملی به زمان آبراهام لینکلن باز می گردد. در ١٨٦٣ در پی پیروزی های سرنوشت ساز ارتش شمال در جنگ های داخلی آمریکا، چهارمین پنجشنبه نوامبر رسما تعطیل ملی و روز شکرگزاری اعلام شد. هر چند که این تصمیم هنوز در سراسر آمریکا، خصوصا در جنوب که شمال را غاصب و متجاوز می دانست، به  رسمیت شناخته نشده بود.
در اواخر قرن نوزدهم جشن برداشت خرمن نیوانگلند که بعدها به جشن شکر گزاری بدل شد رسما در سراسر ایالات متحده جشن گرفته می شد.
باور تاریخی نجات یافتن پیلگریم ها یا زوار یا زایران توسط سرخپوستان و مبداء قرارگرفتن این مناسبت به عنوان جشن شکرگزاری، اولین بار در سال ١٨٢٠ توسط نویسندگان خیالپرداز آمریکایی مطرح گردید و نقاشی های مربوط به این مراسم به حدی معروف و متداول گردید که تصور جدیدی از بابت ریشه این جشن شکل گرفت که البته سندیت تاریخی ندارد. حتی لفظ پیلگریم نتیجه نامگذاری تخیلی فرقه مذهبی جدایی طلبان کلیسای انگلستان است که در پی تشدید اختلاف عقیدتی با کلیسا به قاره جدید کوچ کردند.
اولین جشن رسمی شکرگزاری در کانادا در پانزدهم اوریل ١٨٧٢ به شکرانه بهبود پادشاه آینده انگلستان، ادوارد هفتم، از یک بیماری سخت و خطرناک برپاشد. جشن بعدی در سال ١٨٧٩ و در یک پنجشنبه از ماه نوامبر برگزار گردید.
از ١٩٣١ تا ١٩٥٧ پارلمان کانادا ماموریت یافت تا هر سال روزی را برای شکرگزاری تعطیل اعلام کند تا سرانجام در روز سی و یکم ژانویه سال ١٩٥٧ پارلمان تصمیم گرفت تا از آن پس دومین دوشنبه ماه اکتبر بعنوان روز سپاس گزاری از خداوند برای برکات و نعماتی که به مردم کانادا عطا فرموده است اختصاص یابد و این تصمیم تا امروز پا بر جا مانده است.
چرا بوقلمون؟ بنجامین فرانکلین، دانشمند آمریکایی که به ریاست جمهوری آمریکا هم رسید، علاقه مند بود که بوقلمون را به عنوان سمبل ملی ایالات متحده آمریکا مطرح سازد. بوقلمون وحشی حیوانی بسیار چالاک و سریع است و زاویه دیدی برابر ٢٧٠ درجه دارد. زندگی خانوادگی تشکیل می دهد و برای دفاع از خانواده اش تا سر حد جان  می جنگد. علاقه فرانکلین به بوقلمون و تشویق رسمی دولت وی به وارد کردن بوقلمون به سفره جشن شکرگزاری موجب گردید تا از اواخر قرن هجدهم این پرنده غذای اصلی جشن را تشکیل دهد. هر چند که بعدا سمبول دولت آمریکا به عقاب (بالد ایگل) تغییر پیدا کرد، بوقلمون موقعیت خود را در جشن شکرگزاری تا به امروز حفظ کرده است.
شباهت زیاد این جشن در شکرگزاری از برکات الهی در پی برداشت خرمن با جشن مهرگان ایران باستان قابل تعمق و مطالعه بیشتر است.

مهرگان یا جشن مهر یکی از بزرگترین جشن‌های ایران است که در مهر روز از برج مهر برگزار می‌شود... این جشن از روز شانزدهم مهر آغاز می‌شود و شش روز به طول می‌انجامد و در روز ۲۱ مهر به پایان می‌رسد. در زمان ساسانیان بر این باور بودند که اهوره‌مزدا ، یاقوت را در روز نوروز و زبرجد را در روز مهرگان آفریده‌است و از دیر باز ، ایرانیان بر این باور بودند که در این روز کاوه ی آهنگر ، علیه ضحاک به پاخواست و فریدون ، بر اژی دهاک(ضحاک) غلبه کرد. مردم ایران از هزاره ی دوم پیش از میلاد آن را جشن می‌گیرند. مهر یا میترا در زبان فارسی به معنای «فروغ، روشنایی، دوستی، پیوستگی، پیوند و محبت» است و ضد دروغ، دروغ گویی، پیمان شکنی و نامهربانی کردن است. فلسفه جشن مهرگان سپاسگزاری از خداوند به خاطر نعمت‌هایی است که به انسان ارزانی داشته و تحکیم دوستی و محبت میان انسانهاست.

روز سپاسگزاری بر همه ی مردم جهان و بویژه بر ملت ایران مبارک و خجسته باد. به آرزوی پیروزی فریدون در براندازی و غلبه بر ضحاکیان زمان و پایان دوران ظلم و دروغ و ریا.