M. Saadat Noury

Dear Shazde Asdola Mirza

Thank you for your wonderful comment, and Happy Mother's Day to you too. We were supposed to post some Persian poetry on this blog but your English poem was also nice, touching and had some sweet imagery. Here is also an English poem on Mother dedicated to you and I hope you enjoy it:

"M" is for the million things she gave me,
"O" means only that she's growing old,
"T" is for the tears she shed to save me,
"H" is for her heart of purest gold;
"E" is for her eyes, with love-light shining,
"R" means right, and right she'll always be,
Put them all together, they spell
"MOTHER," A word that means the world to me: Howard Johnson (c. 1915)

Dear Homan

Thank you for your supporting comment and for your beautiful conribution to this anthology.

فرح بانوی گرامی

بر گزیده سروده های بسیار پر بار شما ( بانو فرح روستا ) هیچگاه ملال آور نیست. دلنشین و زیباست. با درود و سپاس فراوان.

چون طفل می‌شناسم، پستان مادر خویش

از هر صدا نبازم، چون کوهٔ لنگر خویش
بحر گران وقارم، در پاس گوهر خویش
شمع حریم عشقم، پروای کشتنم نیست
بسیار دیده‌ام من، در زیر پا سر خویش
از خشکسال ساحل، اندیشه‌ای ندارم
پیوسته در محیطم، از آب گوهر خویش
دریافت مرغ تصویر، معراج بوی گل را
ما رنگ گل ندیدیم، از سستی پر خویش
روزی که در گلستان، انشای خنده کردیم
دیدیم بر کف دست، چون شاخ گل سر خویش
دولت مساعدت کرد، صیاد چشم پوشید
در کار دام کردیم، نخجیر لاغر خویش
غافل نیم ز ساغر، هر چند بی‌شعورم
چون طفل می‌شناسم، پستان مادر خویش
کردار من به گفتار، محتاج نیست صائب
در زخم می‌نمایم، چون تیغ جوهر خویش: صائب تبریزی

Great piece of work

Thank you for sharing.

که من از بهر همین کار ز مادر زادم

تا شدم صید تو آسوده ز هر صیادم
وای بر من گر ازین قید کنی آزادم
نازها کردی و از عجز کشیدم نازت
عجزها کردم و از عجب ندادی دادم
چون مرا می‌کشی از کشتنم انکار مکن
که من از بهر همین کار ز مادر زادم: فروغی بسطامی

مادر در شعر پروین

دو نمونه تقدیم میشود:

تيره بخت

دختري خرد شکايت سر کرد
که مرا حادثه بي مادر کرد

ديگري آمد و در خانه نشست
صحبت از رسم و ره ديگر کرد

موزه ي سرخ مرا دور فکند
جامه ي مادر من در بر کرد

ياره و طوق زر من بفروخت
خود گلوبند ز سيم و زر کرد

سوخت انگشت من از آتش و آب
او به انگشت خود انگشتر کرد

دختر خويش به مکتب بسپرد
نام من ، کودن و بي مشعر کرد

به سخن گفتن من خرده گرفت
روز و شب در دل من نشتر کرد

هر چه من خسته و کاهيده شدم
او جفا و ستم افزون تر کرد

اشک خونين مرا ديد و همي
خنده ها با پسر و دختر کرد

هر دو را دوش به مهماني برد
هر دو را غرق زر و زيور کرد

آن گلوبند گهر را چون ديد
ديده در دامن من ، گوهر کرد

نزد من دختر خود را بوسيد
بوسه اش کار دو صد خنجر کرد

عيب من گفت همه نزد پدر
عيب جوييش مرا مضطر کرد

همه ناراستي و تهمت بود
هر گو اهي که در اين محضر کرد

هر که بد کرد بد انديش سپهر
کار او از همه کس بهتر کرد

تا نبيند پدرم روي مرا
دست بگرفت و به کوي، اندر کرد

شب به جارو و رفويم بگماشت
روزم آواره ي بام و در کرد

پدر از درد من آگاه نشد
هر چه او گفت ز من ، باور کرد

چرخ را عادت ديرين اين بود
که به افتاده نظر کمتر کرد

مادرم مرد و مرا در يم دهر
چو يکي کشتي بي لنگر کرد

آسمان خرمن اميد مرا
ز يکي صاعقه ، خاکستر کرد

چه حکايت کنم از ساقي بخت
که چو خونابه در اين ساغر کرد

مادرم بال و پرم بود و شکست
مرغ پرواز به بال و پر کرد


من سيه روز نبودم ز ازل
هر چه کرد ، اين فلک اخضر کرد

تهيدست.

دختري خرد به مهماني رفت
در صف دخترکي چند خزيد

آن يک افگنده بر ابروي گره
وين يکي جامه به يک سوي کشيد

اين يکي وصله زانوش بنمود
وان به پيراهن تنگش خنديد

آن ز ژوليدگي مويش گفت
وين ز بيرنگي رويش پرسيد

گر چه آهسته سخن مي گفتند
همه را گوش فرا داد و شنيد

گفت: خنديد به افتاده ، سپهر
زان شما نيز به من مي خنديد؟

ز که رنجد دل فرسوده من
بايد از گردش گيتي رنجيد

چه شکايت کنم از طعنه خلق
به من از دهر رسيد آنچه رسيد

نيستيد آگه ازين زخم ، از آنک
مار ادبار ، شما را نگزيد

درزي مفلس و منعم نه يکي است
فقر از بهر من اين جامه بريد

مادرم دست بشست از هستي
دست شفقت بر سر من نکشيد

شانه ي موي من ، انگشت من است
هيچکس شانه برايم نخريد

تلخ بود آنچه به من نوشاندند
مي تقدير ، ببايد نوشيد

خوش بود بازي اطفال وليک
هيچ طفليم به بازي نگزيد

بهره از کودکي آن طفل چه برد؟
که نه خنديد و نه جست و نه دويد

جامه ي سبز مرا بند گسست
موزه سرخ مرا ، رنگ پريد

جامه عيد نکردم در بر
سوي گرمابه نرفتم ، شب عيد

اين ره و رسم قديم فلک است
که توانگر ز تهيدست بريد

خيره از من نرميديد شما
هر که آفت زده اي ديد رميد

به نويد و به نوا طفل خوشست
من چه دارم ز نوا و ز نويد

کس به رويم در شادي نگشود
آنکه در بست ، نهان کرد کليد

دوش تا صبح توانگر بودم
زان گهر ها که ز چشمم غلطيد

مادري بوسه به دختر مي داد
کاش اين درد به دل مي گنجيد

من کجا بوسه ي مادر ديدم
اشک بود آنکه ز رويم بوسيد

خرم آن طفل که بودش مادر
روشن آن ديده که رويش مي ديد

مادرم گوهر من بود ز دهر
زاغ گيتي ، گهرم را دزديد

FR

Dear Ostad Saadat Noury

You did an excellent job as always. This is a great collection of poems on Mom. Thank you for the post, and happy mother day to all.

Happy mother's day to IC, Mr. Nouri and Ms. Rusta

If I were hanged on the highest hill,
   Mother o’ mine, O mother o’ mine
I know whose love would follow me still,
   Mother o’ mine, O mother o’ mine!

If I were drowned in the deepest sea,
   Mother o’ mine, O mother o’ mine
I know whose tears would come down to me,
   Mother o’ mine, O mother o’ mine!

If I were damned of body and soul,
I know whose prayers would make me whole,
   Mother o’ mine, 0 mother o’ mine!

Rudyard Kipling

جناب دکتر سعادت نوری

با تشکر از فراهم آوردن فرصتی که بار دیگر  به مقام مادر به زبان شعر ارج گذارده شود و عذر خواهی‌ از اینکه شعر شهریار تکرار قطعه اهدایی شما بود امیدوارم از طویل بودن برخی‌ از اشعار ملول نگشته باشید.

Dear Miss Rusta

It is very nice of you. Thank you for your great contributions to this blog.

مهر مادر (بهار)

شنيدم     پسری    را    جنايتی     افتاد

                    از اتفاق  ،  كه  شرحش   نمی توان  دادن
قضات   محكمه   دادند   حكم   قتلش  را

                    كه  رسم نيست به  بيچارگان  امان   دادن
به  دست و پای در  افتاد مادرش  كه  مگر

                   توانِ  نجاتش  از  آن  مرگِ   ناگهان    دادن
بُود    علاقه ی    مادر  به    حالت   فرزند

                    حكايتی  كه  محال  است  شرح  آن  دادن
از  آنكه بود  مقصر  جوان  و  دشوار  است

                    رضا  به   فاجعه ی    مرگ   نوجوان   دادن
به صورتش دم تيغ آشنانگشته، جفاست

                      گلوش  ر ا به  دم  تيغ  خون  فشان  دادن
بهار    زندگيش     ناشكفته    حيف  بُود

                         گلش  به  دست    جفاكاری   قران   داد
ولی  دريغ  كه  قانون  حرام   می دانست

                     چنان   شكار  حلالی‌  ،  به   رايگان  دادن
فقير   بود  زن  و   ناله اش   نداشت   اثر

                      كجا  به   ناله توان  سنگ  را تكان دادن ؟!
همه رسوم و قوانين نوشته بر فقر است

                       به  جز  مراتب  احسان و   رسم  نان دادن
گرفت  رُخصت و  در حبس گه پسر را ديد

                       چه مشكل است تسلی در آن مكان دادن
بگفت : غم مخور نور ديده ،كآسان آست

                      تو  را  نجات   از  اين  بحر    بيكران   دادن
به  رهن  داده ام  اسباب  خانه  ر ا امروز

                       كه  لازم  است تعارف  به اين  و  آن  دادن
ز   پای دار   به   آن   غرفه ی   بلند  نگر

                        مرا ببينی  از  آن  جا   به   امتحان   دادن
گرم  سپيد  بُود  رخت  ، مطمئن  گشتن

                       و  گر  ، سياه ، به چنگ  اجل  عنان دادن
شبی گذشت پسر دراميدو گفت:رواست

                        زمام   كار   به   اشخاص    كاردان   دادن
صباح   مرگ   يكی  دار  ديد   و   ميدانی

                       پر  ازدهام   چو  لشكر به وقت سان دادن
به  غرفه  مادر  خود  ديد  با لباس سفيد

                        دلش قوی شد از آن عهد و  آن زبان دادن
نشاط  كرد  و  بشد شادمانه  تا  در مرگ

                        چو  داد  بايد  جان ،  به كه شادمان دادن
فتاد  رشته ی  دارش  به گردن و جان داد

                         به  رغم  مادر و  آن  وعده ی  نهان  دادن
يكی  بگفت  به  آن  داغ  ديده   مادرِ  زار

                         به  وقت  تسليت  و  تعزيت  نشان  دادن
چرا  تو   وعده ی   آزادی   پسر   دادی ؟ 

                        مگر  نبود  خطا  وعده ای  چنان  دادن ؟!
جواب  داد  چو  نوميد  گشتم  اين  گفتم

                         كه بچه ام نخورد غم ، به وقت جان دادن

FR

ای وای مادرم (شهریار)

آهسته باز از بغل پله ها گذشت
در فکر آش و سبزي بيمار خويش بود
اما گرفته دور و برش هاله ئي سياه
او مرده است و باز پرستار حال ماست
در زندگي ما همه جا وول ميخورد
هر کنج خانه صحنه ئي از داستان اوست
در ختم خويش هم بسر کار خويش بود
بيچاره مادرم
هر روز ميگذشت از اين زير پله ها
آهسته تا بهم نزند خواب ناز من
امروز هم گذشت
در باز و بسته شد
با پشت خم از اين بغل کوچه ميرود
چادر نماز فلفلي انداخته بسر
کفش چروک خورده و جوراب وصله دار
او فکر بچه هاست
هرجا شده هويج هم امروز ميخرد
بيچاره پيرزن ، همه برف است کوچه ها
او از ميان کلفت و نوکر ز شهر خويش
آمد بجستجوي من و سرنوشت من
آمد چهار طفل دگر هم بزرگ کرد
آمد که پيت نفت گرفته بزير بال
هر شب در آيد از در يک خانه فقير
روشن کند چراغ يکي عشق نيمه جان
او را گذشته ايست ، سزاوار احترام :
تبريز ما ! بدور نماي قديم شهر
در ( باغ بيشه ) خانه مردي است باخدا
هر صحن و هر سراچه يکي دادگستري است
اينجا بداد ناله مظلوم ميرسند
اينجا کفيل خرج موکل بود وکيل
مزد و درآمدش همه صرف رفاه خلق
در ، باز و سفره ، پهن
بر سفره اش چه گرسنه ها سير ميشوند
يک زن مدير گردش اين چرخ و دستگاه
او مادر من است
انصاف ميدهم که پدر رادمرد بود
با آنهمه درآمد سرشارش از حلال
روزي که مرد ، روزي يکسال خود نداشت
اما قطارهاي پر از زاد آخرت
وز پي هنوز قافله هاي دعاي خير
اين مادر از چنان پدري يادگار بود
تنها نه مادر من و درماندگان خيل
او يک چراغ روشن ايل و قبيله بود
خاموش شد دريغ
نه ، او نمرده ، ميشنوم من صداي او
با بچه ها هنوز سر و کله ميزند
ناهيد ، لال شو
بيژن ، برو کنار
کفگير بي صدا
دارد براي ناخوش خود آش ميپزد
او مرد و در کنار پدر زير خاک رفت
اقوامش آمدند پي سر سلامتي
يک ختم هم گرفته شد و پر بدک نبود
بسيار تسليت که بما عرضه داشتند
لطف شما زياد
اما نداي قلب بگوشم هميشه گفت :
اين حرفها براي تو مادر نميشود .
پس اين که بود ؟
ديشب لحاف رد شده بر روي من کشيد
ليوان آب از بغل من کنار زد ،
در نصفه هاي شب .
يک خواب سهمناک و پريدم بحال تب
نزديکهاي صبح
او زير پاي من اينجا نشسته بود
آهسته با خدا ،‌
راز و نياز داشت
نه ، او نمرده است .
نه او نمرده است که من زنده ام هنوز
او زنده است در غم و شعر و خيال من
ميراث شاعرانه من هرچه هست از اوست
کانون مهر و ماه مگر ميشود خموش
آن شيرزن بميرد ؟ او شهريار زاد
هرگز نميرد آنکه دلش زنده شد بعشق
او با ترانه هاي محلي که ميسرود
با قصه هاي دلکش و زيبا که ياد داشت
از عهد گاهواره که بندش کشيد و بست
اعصاب من بساز و نوا کوک کرده بود
او شعر و نغمه در دل و جانم بخنده کاشت
وانگه باشکهاي خود آن کشته آب داد
لرزيد و برق زد بمن آن اهتزاز روح
وز اهتزاز روح گرفتم هواي ناز
تا ساختم براي خود از عشق عالمي
او پنجسال کرد پرستاري مريض
در اشک و خون نشست و پسر را نجات داد
اما پسر چه کرد براي تو ؟ هيچ ، هيچ
تنها مريضخانه ، باميد ديگران
يکروز هم خبر : که بيا او تمام کرد .
در راه قم بهرچه گذشتم عبوس بود
پيچيد کوه و فحش بمن داد و دور شد
صحرا همه خطوط کج و کوله و سياه
طوماز سرنوشت و خبرهاي سهمگين
درياچه هم بحال من از دور ميگريست
تنها طواف دور ضريح و يکي نماز
يک اشک هم بسوره ياسين چکيد
مادر بخاک رفت .
آنشب پدر بخواب من آمد ، صداش کرد
او هم جواب داد
يک دود هم گرفت بدور چراغ ماه
معلوم شد که مادره از دست رفتني است
اما پدر بغرفه باغي نشسته بود
شايد که جان او بجهان بلند برد
آنجا که زندگي ،‌ ستم و درد و رنج نيست
اين هم پسر ، که بدرقه اش ميکند بگور
يک قطره اشک ، مزد همه زجرهاي او
اما خلاص ميشود از سرنوشت من
مادر بخواب ، خوش
منزل مبارکت .
آينده بود و قصه بيمادري من
ناگاه ضجه ئي که بهم زد سکوت مرگ
من ميدويدم از وسط قبرها برون
او بود و سر بناله برآورده از مغاک
خود را بضعف از پي من باز ميکشيد
ديوانه و رميده ، دويدم بايستگاه
خود را بهم فشرده خزيدم ميان جمع
ترسان ز پشت شيشه در آخرين نگاه
باز آن سفيدپوش و همان کوشش و تلاش
چشمان نيمه باز :
از من جدا مشو
ميآمديم و کله من گيج و منگ بود
انگار جيوه در دل من آب ميکنند
پيچيده صحنه هاي زمين و زمان بهم
خاموش و خوفناک همه ميگريختند
ميگشت آسمان که بکوبد بمغز من
دنيا به پيش چشم گنهکار من سياه
وز هر شکاف و رخنه ماشين غريو باد
يک ناله ضعيف هم از پي دوان دوان
ميآمد و بمغز من آهسته ميخليد :
تنها شدي پسر .
باز آمدم بخانه چه حالي ! نگفتني
ديدم نشسته مثل هميشه کنار حوض
پيراهن پليد مرا باز شسته بود
انگار خنده کرد ولي دلشکسته بود :
بردي مرا بخاک کردي و آمدي ؟
تنها نميگذارمت اي بينوا پسر
ميخواستم بخنده درآيم ز اشتباه
اما خيال بود
اي واي مادرم

FR