عطر و عطر سازی مقام و منزلتی قابل ملاحظه در شعر کلاسیک ایران دارد. نمونه هایی از سروده های برخی سرایندگان پیشین ایران را در این زمینه با یکدیگر مرور می کنیم:
نهادند زیراندرش تخت زر
بد یبای زربفت و زرین کمر
تن شاهوارش بیاراستند
گل و مشک و کافور و می خواستند
سرش را بکافور کردند خشک
رخش را به عطر و گلاب و به مشک
نهادند بر تخت و گشتند باز
شد آن شیردل شاه گردنفراز: فردوسی
مرا به رندی و عشق آن فضول عیب کند
که اعتراض بر اسرار علم غیب کند
کمال سر محبت ببین نه نقص گناه
که هر که بیهنر افتد نظر به عیب کند
ز عطر حور بهشت آن نفس برآید بوی
که خاک میکده ما عبیر جیب کند
چنان زند ره اسلام غمزه ساقی
که اجتناب ز صهبا مگر صهیب کند
کلید گنج سعادت قبول اهل دل است
مباد آن که در این نکته شک و ریب کند: حافظ
بیا تا گل برافشانیم و می در ساغر اندازیم
فلک را سقف بشکافیم و طرحی نو دراندازیم
اگر غم لشکر انگیزد که خون عاشقان ریزد
من و ساقی به هم تازیم و بنیادش براندازیم
شراب ارغوانی را گلاب اندر قدح ریزیم
نسیم عطرگردان را شِکَر در مجمر اندازیم
چو در دست است رودی خوش بزن مطرب سرودی خوش
که دست افشان غزل خوانیم و پاکوبان سر اندازیم: حافظ
آن یکی افتاد بیهوش و خمید
چونک در بازار عطاران رسید
بوی عطرش زد ز عطاران راد
تا بگردیدش سر و بر جا فتاد: مولوی
لیلی پس پرده عماری
در پردهدری ز پرده داری
از پرده نام و ننگ رفته
در پرده نای و چنگ رفته
نقل دهن غزل سرایان
ریحانی مغز عطر سایان
در پرده عاشقان خنیده
زخم دف مطربان چشیده
افتاده چو زلف خویش درتاب
بیمونس و بیقرار و بیخواب: نظامی
چونکه بهرام شد نشاط پرست
دیده در نقش هفت پیکر بست
روز شنبه ز دیر شماسی
خیمه زد در سواد عباسی
سوی گنبد سرای غالیه فام
پیش بانوی هند شد به سلام
تا شب آنجا نشاط و بازی کرد
عود سازی و عطرسازی کرد: : نظامی
روی تو شمع آفتاب بس است
موی تو عطر مشک ناب بس است
چند پیکار آفتاب کشم
قبلهٔ رویت آفتاب بس است: عطار
الهی غنچهٔ امید بگشای!
گلی از روضهٔ جاوید بنمای
بخندان از لب آن غنچه باغم!
وزین گل عطرپرور کن دماغم! جامی
مجموعه ی بالا در حقیقت مکمل مقاله ای است در زمینه ی "نخستین ایرانیان و هنر عطر سازی" نوشته ی همین نگارنده به زبان انگلیسی که جداگانه ارائه شده است : دکتر منوچهر سعادت نوری
xxx
Recently by M. Saadat Noury | Comments | Date |
---|---|---|
برای نسرین ستوده : در زنجیری از سرودهها | 11 | Dec 01, 2012 |
ای دوست : در زنجیر اشاره | 1 | Dec 01, 2012 |
آفریدگار | 7 | Nov 04, 2012 |
Person | About | Day |
---|---|---|
نسرین ستوده: زندانی روز | Dec 04 | |
Saeed Malekpour: Prisoner of the day | Lawyer says death sentence suspended | Dec 03 |
Majid Tavakoli: Prisoner of the day | Iterview with mother | Dec 02 |
احسان نراقی: جامعه شناس و نویسنده ۱۳۰۵-۱۳۹۱ | Dec 02 | |
Nasrin Sotoudeh: Prisoner of the day | 46 days on hunger strike | Dec 01 |
Nasrin Sotoudeh: Graffiti | In Barcelona | Nov 30 |
گوهر عشقی: مادر ستار بهشتی | Nov 30 | |
Abdollah Momeni: Prisoner of the day | Activist denied leave and family visits for 1.5 years | Nov 30 |
محمد کلالی: یکی از حمله کنندگان به سفارت ایران در برلین | Nov 29 | |
Habibollah Golparipour: Prisoner of the day | Kurdish Activist on Death Row | Nov 28 |
Dear Rad Lanjani
by M. Saadat Noury on Fri Oct 08, 2010 06:32 PM PDTThank you for the poem; please accept this in return
گفتا برون شدی به تماشای ماه نو
از ماه ابروان منت شرم باد رو
عمریست تا دلت ز اسیران زلف ماست
غافل ز حفظ جانب یاران خود مشو
مفروش عطر عقل به هندوی زلف ما
کان جا هزار نافه مشکین به نیم جو
تخم وفا و مهر در این کهنه کشته زار
آن گه عیان شود که بود موسم درو
ساقی بیار باده که رمزی بگویمت
از سر اختران کهن سیر و ماه نو
شکل هلال هر سر مه میدهد نشان
از افسر سیامک و ترک کلاه زو
حافظ جناب پیر مغان مامن وفاست
درس حدیث عشق بر او خوان و ز او شنو
حافظ
زلف معطر
Rad LanjaniFri Oct 08, 2010 07:12 AM PDT
گل آدم در آن دم شد مخمر
که دادش بوی آن زلف معطر
دل ما دارد از زلفش نشانی
که خود ساکن نمیگردد زمانی
شیخ محمود شبستری
Dear Ms Farah Rusta
by M. Saadat Noury on Thu Oct 07, 2010 05:03 AM PDTThank you for the poem; please accept this in return
زندگی ، گرمی دلهای به هم پیوستست
تا در آن دوست نباشد همه درها بستست
در ضمیرت اگر این گل ندمیدست هنوز
عطر جان پرور عشق
گر به صحرای وجودت نوزیده ست هنوز
دانه ها را باید از نو کاشت.
آب و خورشید و نسیمش را از مایه ی جان
خرج می باید کرد
رنج می باید برد
دوست می باید داشت.
جام دلهامان را مالامال از یاری ، غمخواری
بسپاریم به هم بسرائیم به آواز بلند
شادی روی تو، ای دیده به دیدار تو شاد
باغ جانت همه وقت از اثر صحبت دوست
تازه، عطر افشان، گل باران باد: فریدون مشیری
Dear Ladan Farhangi
by M. Saadat Noury on Thu Oct 07, 2010 04:41 AM PDTThanks and please accept this in return
ما از صدای باد می ترسیم
ما از نفوذ سایه های شک
در باغ های بوسه هامان رنگ می بازیم
ما در تمام میهمانی های قصر نور
از وحشت آواز می لرزیم
اکنون تو اینجایی
گسترده چون عطر اقاقی ها
فروغ فرخزاد
Dear Baharan
by M. Saadat Noury on Thu Oct 07, 2010 04:11 AM PDTThank you and please accept this in return
کردی ای عطار بر عالم نثار
نافهٔ اسرار هر دم صد هراز
از تو پر عطرست آفاق جهان
وز تو در شورند عشاق جهان
عطارDear Red Wine
by M. Saadat Noury on Thu Oct 07, 2010 04:04 AM PDTThank you for your kind words; please accept this in return
عطرتو
//www.youtube.com/watch?v=DudtIDZQa9I
Dear All-Iranians
by M. Saadat Noury on Thu Oct 07, 2010 04:00 AM PDTThank you for your comment; please accept this in return
رو مگردان یک زمان از من که تا از درد تو
چرخ را بر هم نسوزد دود آتشدان من
تا خموشم من ز گلزار تو ریحان می برم
چون بنالم عطر گیرد عالم از ریحان من
مولوی
عطر صد خاطره
Farah RustaWed Oct 06, 2010 03:59 PM PDT
بی تو مهتاب شدم باز از آن
فریدون مشیریکوچه گذشتم
همه تن چشم شدم خیره به دنبال تو گشتم
شوق دیدار تو لبریز شد از جام وجودم
شدم آن عاشق دیوانه که بودم
در نهانخانه جانم گل یاد تو درخشید
باغ صد خاطره خندید
عطر صد خاطره پیچید
FR
عطری نماند از گل رنگین که بو نبود
Ladan FarhangiWed Oct 06, 2010 02:55 PM PDT
از گفتگو و یاد جفا کردنم چه سود
او بود بیوفا و در این گفتگو نبود
ماهی که مهربان نشد از یاد رفتنی است
عطری نماند از گل رنگین که بو نبود
شهریار
بی عطر سر زلفش
BaharanWed Oct 06, 2010 02:22 PM PDT
گر در صف دین داران دین دار نخواهم شد
از بهر چه با رندان در کار نخواهم شد
هرچند که عطارم لیکن به مجاز است این
بی عطر سر زلفش عطار نخواهم شد
عطار
...
by Red Wine on Wed Oct 06, 2010 08:25 AM PDTبا سلام به خدمت شما.. این ۲ بیتی را تقدیم حضورتان میکنیم و امیدواریم که مقبول افتد.اصل اثر از آقای فرشیدور است که خدا ایشان را حفظ کند.
در پیکر گلهای دلاویز شمیران
عطری است که در نافه ی آهوی ختن نیست
آوارهام و خسته و سرگشته و حیران
هرجا که روم هیچ کجا خانهی من نیست
Wonderful
by All-Iranians on Wed Oct 06, 2010 08:13 AM PDTThank you for sharing.