داستان یک آهنگ ، از بنت الشلبیه تا شانه


Share/Save/Bookmark

Payam Mim
by Payam Mim
11-Nov-2011
 

 

هفته پیش مشغول تماشای برنامه آکادمی موسیقی گوگوش بودم . در آن برنامه یکی از خواننده ها مسابقه٬(مهران) ٬ ترانه مشهور شانه را بازخوانی کرد و هم در زیر نوشت ترانه و هم خود خانم گوگوش ترانه سرا را آقای شاهپوری( شوهر اول پوران) معرفی کردند که اشتباه بود و ترانه از سروده های ناصر رستگار نژاد ترانه سرای قدیمی است . البته اول تاریخچه ترانه

دختر چشم بادام شلبیه :

بنت الشلبیه (جایی به نام شلبیه پیدا نکردم گویا معنایش می شود دختر زیبا یا دختر مه پاره) از ترانه های مشهور فیروز Fairuz خواننده مشهور لبنانی در حدود پنجاه سال پیش می باشد. این خواننده زن در جهان عرب بسیار مشهور و شهرتی در حد ام کلثوم دارد . ترانه بنت الشلبیه بعد از او بارها توسط خوانندگان مختلف بازخوانی شده . شعر ترانه در مدح دختر زیبارو و بادام چشم شروع می شود و اینکه: من تو را از ته قلبم دوستت دارم و تو همه چیز من هستی و قس علیهدا.....

ترانه در مقام نهاوند است . یکی از زیباترین مقامها در موسیقی عرب .ولی سازنده آهنگ معلوم نیست عده ای آنرا از ملودی های قدیمی لبنان و فلسطین می دانند و عده ای از ترانه های دوره امپراتوری اسلامی در اندلس وعده ای از کشور عراق .

البنت الشلبية عيونا لوزية
حبك من قلبي یا قلبي إنت عینیا
حد القناطر محبوبي ناطر
كسر الخواطر يا ولفي ما هان عليا
بتطل بتلوح و القلب مجروح
و أيام عالبال بتعن و تروح
تحت الرمانة حبي حاكاني
و سمعني غناني يا عيوني و أتغزل فيا

و اما داستان ساخته شدن نسخه ایرانی ترانه :

سه سال پیش که به دیدن استاد رستگار نژاد رفته بودم . اینطور تعریف کرد که عباس شاهپوری و همسرش پوران برای مسافرتی به لبنان می روند و به هنگام برگشتن چند صفحه از کارهای فیروز و چند خواننده دیگر عرب را به عنوان سوغات برای رستگار نژاد می آورند. ترانه بنت الشلبیه مورد توجه ناصر رستگار نژاد قرار گرفته و به پوران پیشنهاد می دهد که آنرا با شعر فارسی سروده او بازخوانی کند. ترانه با صدای پوران اجرا می شود و مورد استقبال فراوانی قرار می گیرد به حدی که چند وقت بعد ترانه مجددا به صورت دو صدایی توسط ویگن و پوران اجرا می گردد و به یکی از آثار ماندگار موسیقی ما بدل می شود .

از قضا اینکه خود گوگوش هم در کنسرتی در سال ۵۶ این ترانه را به زبان عربی اجرا کرد .این کنسرت در پایتخت کشوری بود که کمتر از دو سال بعد جنگ خونین هشت ساله ای را با ایران به راه انداخت . ترانه بنت الشلبیه با صدای گوگوش . اجرا در تلویزیون بغداد!

پی نوشت : اجرای جدید ترانه شانه با صدای ریتا جهان افروز خواننده اسرائیلی - ایرانی

پی نوشت  دوم :  بعدتر متوجه شدم که پیانو در اجرای پوران و ویگن اثر استاد انوشیروان روحانی می باشد.

 پ


Share/Save/Bookmark

more from Payam Mim
 
Payam Mim

ممنون از لطف همگی

Payam Mim


ممنون  از لطف و محبت همه دوستان در مورد این پست


Payam Mim

Dear MPD

by Payam Mim on

 Dear Mr. Mpd

 

 it is my pleasure and honer that you like my homework :)


Mash Ghasem

Great blog

by Mash Ghasem on

Payam jaan, thank you so much for reminding us of this great song, and all the other versions.  Been listening to this song for a while now, and didn't know any of the background story. Also thanks a bunch for introducing Rita, her Jazzy rendition with Kamancheh, strings, chorous,...makes it one of a kind. And that finely trained voice, not too shabby:

//www.youtube.com/watch?v=C4ZmnRHGRGU

Majnon aziz, thanks for the note. Here's the Persian version. Though the lyrics have an element of, if you'll excuse the parlance, chos naleh, tis remains one of Haiedeh's all times best, enjoy.

//www.4shared.com/audio/uuLoY737/hayedeh_-_Ta...


Multiple Personality Disorder

It looks like you've done your homework on this one, Payam

by Multiple Personality Disorder on

Good job!


divaneh

Immortal song

by divaneh on

Thanks Payam for this interesting blog about this great song and some of the musical legends. I enjoyed all performances from the heavenly voice of Fairuz who I have always liked to our great Pouran and the newer good performances by Rita and Mehran. Also thanks you for the correction about the lyrist.

It is true that a good song sounds good in any language. Here is a Turkish version of Haideh's Tanha Ba Golha.

//www.youtube.com/user/NishLambo#p/a/f/0/xHwz1eHlNnQ

 


Anahid Hojjati

Thanks Payam, I enjoyed reading your blog

by Anahid Hojjati on

and listening to different versions of the song. thanks.