آیا فارسی ایرانیان خارج از ایران همان فارسی ایرانیان داخل ایران است؟


Share/Save/Bookmark

Sadra
by Sadra
13-Dec-2010
 

فرهنگستان ادب و زبان فارسی دایما در حال تعیین کلمات فارسی برای جایگزین کردن کلمات غیر فارسی است. ظرف سالهای اخیر، کلمات جایگزین این شورا کم کم جای خیلی از کلمات غربی را گرفته است و مردم با راحتی کلمات جدید را استفاده می کنند. برای مثال، کلمهء "خودرو" به جای "اتوموبیل" و یا "ماشین،" اینک کلمهء مانوس و جا افتاده ای در زبان فارسی است. همینطور کلمات "پایانه" برای "ترمینال،" "سامانه" برای "سیستم،" و "بالگرد" برای "هلی کوپتر،" از نمونه های دیگر کلمات جا افتادهء جایگزین می باشند. کلمات زیر در آخرین مصوبهء فرهنگستان ادب و زبان فارسی به چشم می خورند:

"تكاور" به‌جای "كماندو"
"نمانام" به جای "برند"
"واپایش" به جای "كنترل"
"بورد" به جای "رِنج"
"رهنامه" به‌جای "دكترین"
"شدآمد" به جای "ترافیک"

آیا شما از این کلمات جایگزین مطلعید؟ آیا از آن ها استفاده می کنید؟

برای ما ایرانیان ساکن نقاط دیگر جهان  این خطر هست که در اثر عدم تماس مستمر با رسانه های فارسی زبان و همزبانان ایرانی، بعضی از این کلمات هرگز نزد ما جایگاهی پیدا نکنند و در طول زمان، ایرانی های داخل ایران با ایرانی های خارج از ایران، فارسی های متفاوتی را صحبت کنند. اگرچه که خیلی از ایرانی های خارج از ایران  همیشه می گویند که این اتفاق از 32 سال پیش تا کنون در حال وقوع بوده است و آنها اینک عملا از اینکه بتوانند درک مطلب صد در صدی از مطالب نشریات و سایر رسانه های فارسی زبان داشته باشند عاجزند.

یاد حرف زدن خانوم جانم می افتم که به هواپیما می گفت "طیاره" و به "بیمارستان" می گفت "مریض خانه" و وقتی به او می گفتم که کلمهء "مریض خانه" خیلی قدیمی است می گفت "نه جانم، این کلمه جدیدِ جدید است، قدیم ها بهش می گفتند "دارالشفاء!" فارسی را پاس بداریم!

منبع: //aftabnews.ir/vdcipqazvt1azr2.cbct.html


Share/Save/Bookmark

more from Sadra
 
Hoshang Targol

کتاب کوچه

Hoshang Targol


 

سایت کتاب کوچه، به مناسبت هشتاد و پنجمین زادروز احمد شاملو راه‌اندازی شد.

 

 

 

//www.ketab-kuche.org/


divaneh

خفن

divaneh


توضیح معنای واژۀ خفن (به فتح خ و ف ) برای شخصی چون من که از آن استفاده نمی کند سخت است اما نسل جدید این واژه را بوفور در مضامین مختلف برای تمجید از چیز و یا شخصی بکار می برد. 

خفن=بسیار عالی، قابل نمجید، ( به زبان خودمانی : خیلی با حال)

مثال: لامبورگینی یک ماشین جدید داده بیرون خیلی خفن، از اون بچه های خفنه

زمانی مقاله ای از صادق هدایت در رابطه با فرهنگستان خواندم به نام "فرهنگ فرهنگستان" که با خواندن آن معلوم شد بعضی از این لغات جدید در زمانی کوتاه خود را بخوبی در زبان ما نهادینه نموده اند و برخی هم تنها در همان فرهنگ فرهنگستان مکانی برای خودنمایی یافتند و پس از آن فراموش شدند. بازنویسی شوخ طبعی های صادق هدایت در انتقاد از فرهنگستان ممکن است برای دوستان خالی از لطف نباشد ونشان می دهد که حتی زبان شناس برجسته ای مانند او هم ممکن است آیندۀ بعضی لغات را دست کم بگیرد.

 ................

اما فقط برای آنکه هم میهنان گرامی را به ارزش این گنجینۀ قلیل الکمیت کثیر الکیفیت متوجه نماید، مشتی از آن خرمن دانش برگرفته و با چند نکتۀ کوچک که به نظر آورد در این صفحات به معرض استفادۀ عموم می گذارد:

"آویزه=آپاندیس" در لغت به معنی گوشواره آمده است و بهتر بود آپاندیس که گوشواره شکم است شکمواره نامیده شود.

"بالارو=آسانسور" در صورتی که پله و نردبان همین خاصیت را دارند. گویا در زمانی که این لغت وضع شده هنوز آسانسورها پایین نمی رفته اند، به علاوه این لغت فارسی است و مرکب از آسان و سر است یعنی به آسانی سر می خورند.

"بسیج=آماده شدن" در اصل پسیچ است ...!

" پزشک=طبیب" در اصل بزشک - بجشک و بچشک آمده و به ارمنی نیز بزشک است.

"چینه = طبقۀ زمین" در این صورت چینه دان محلی است که طبقۀ زمین در آن است.

"دوراه=چراغ برقی که دارای دو سر مثبت و منفی لست" در این صورت چهار راه چراغ برقی است که دارای چهار سر مثبت و منفی می باشد.

"گردنا=استخوان مکعبی سر زانو" در این صورت باید مکعبنا نامیده شود.

"گویا=منطق" پس لال = فلسفه

"ناو=کشتی جنگی" و سیزده کلمه از آن مشتق شده است. برای رفع نحوست خوب بود کلمۀ ناودان را که به معنی قوطی مخصوص پیچیدن کشتی های جنگی است می افزودند. 

(صادق هدایت) 

 

  

 


Hoshang Targol

یکی از ترجمه

Hoshang Targol


یکی از ترجمه های ده سال اخیر واژه " ساخت -زدایی" معادل DECONSTRUCTION

متاسفانه در استفاده رایج معمولا از معادل  "ساختار شکنانه"  استفاده میشود
که نا درست است. البته شانس آوردیم که ترجمه ای اولیه آن "شالوده شکنی"!
جانیفتاد. بعضی مترجمین و نویسندگان همچنین از " ساختار-زدایی" نیز استفاده میکنند.

و در ضمن

خفن = ؟


Majid

چه کلماتی اخیراً بفارسی اضافه شده؟

Majid


 

ظرف سی و یکی دو سال اخیر چی اضافه شده؟ اضافه کنین لطفاً، ما دور افتاده ها رو آگاه کنین، ممنون.

خفن = ؟

عُمراً = محاله، هرگز

..................


divaneh

این را می گویند زبان آوری

divaneh


ما خودمان هم یک کله پاچه فروشی داشتیم که هر روز برای مردم زبانهای تازه می آورد و دعای خیر نصیب خودش می کرد. دعای خیر ما هم نصیب فرهنگستان که هی واژه از خودش در می آورد. بعضی از اینها مانند تکاور و برد خیلی وقت است که جا افتاده اند و سالهاست که نگارنده از آنها استفاده می کند. به نظر من آنچه خارج کشوری ها را بیشتر از زبان رایج دور می کند کلماتی است که مردم جامعه و بخصوص نسل جدید به زبان اضافه می کند. یک نمونه آن خفن است که تا چند سال پیش از معنای آن بی اطلاع بودم. همچنین ای کاش کلمات بین المللی مانند کامپیوتر و هلیکوپتر را به جای خویش می گذاشتند و به فقر زبان ما در موارد دیگر توجه می کردند و یک سری واژه مانند کافر را هم اخراج می نمودند.

منافق گرامی

من با فرح موافقم که زبان واژگانی را که می پسندد می پذیرد. برخی کلماتی که ما امروزه استفاده می کنیم در همان زمان سیخکی و هیچکی به زبان اضافه شد مانند شهرداری و شهربانی که جای بلدیه و نظمیه را گرفت.

  


Anahid Hojjati

I love Fesenjoon's comment

by Anahid Hojjati on

Dear Sadra, when I read some of the Farsi after revolution, to me it is not that great. They replace words like computer with Farsi words but then again as Fesenjoon noted, they use so many Arabic words. I have a feeling that once IRI is gone, gradually the language will change so people will use again words which are common in many countries such as machine but will not use so many Arabic words.


Farah Rusta

زبان موجودی زنده است

Farah Rusta


اگر از کلمه و عبارتی خوشش آید آنرا می‌‌پذیرد و اگر نیاید آنرا بدور می‌‌اندازد. بنابر این  باید و اجباری در کار نیست.در ضمن بسیاری از واژه گان  انگلیسی‌ مرسوم در آمریکا همان واژگان مرسوم در انگلستان دویست سال پیش است!!


Monafegh

پارسی کولا را پاس بداریم

Monafegh


 در زمان رضا شاه فرهنگستانی برای معادل سازی کلمات شروع به کار کرد و  سعی در جایگزینی لغات عربی و یا  غیر فارسی نمود  به عنوان مثال کس نفهمد= محرمانه و سیخکی = مستقیم و دستپاچگی = فوری که مورد استفاده قرار نگرفت

یاد آن طنز افتادم که کسی برای خرید کاندوم به داروخانه رفت و پرسید لطفا یک بسته گایانه بدهید

 


Fesenjoon

farsi sazi? really?

by Fesenjoon on

گرفتید ما را به خدا. برای من جالبه که چرا فرهنگستان گیر داده به معادل‌سازی واژه های غربی. چون سال به سال، صدا و سیما و مسئولین نظام استفاده از لغات و ترکیبات عربی را دو چندان میکنند.

پس معادل‌سازی اینها چی میشه؟ غدیر، عید سعید، نذورات، عورت، محاسن، حجت‌الاسلام، غیور، استفتائات، مسکوکات، آیت‌الله، کفار، منافق، تکذیب، کذب محض، حاشا و کلا، شهادت، ایثار، میراث، جهاد فی سبیل الله، ...