خیلی پیش از آن که دهخدا و یا عمید دست به تهیه فرهنگ لغات بزنند، عبید زاکانی رئیس همۀ طنز نویسهای زبان فارسی اقدام به چنین کاری نمود. در تهیۀ این فرهنگ عبید به هر کدام از کلمات پیشوند "ال" را افزود تا آن را به صورت عربی که در آن زمان از اعتبار بیشتری برخوردار بود درآورد و سپس آن را معنی نمود. متاسفانه اشتغالات بیش از حد عبید اجازه تکمیل این فرهنگ را به وی نداد و پس از آن نیز هیچ شیر پاک خورده دیگری کمر همت به ادامه و تکمیل این اثر مهم فرهنگی نبست. چنان که از این تعریفات بر می آید در آن زمان هم مانند امروز گروه علما به فریب عوام اهتمام داشته و قضات که از طبقۀ روحانیون انتخاب می شدند به حق را ناحق نمودن و مکیدن خون مردم مشغول بوده اند.
آن چه در ذیل می آید منتخبی از معانی لغات عبید است که از "رسالۀ تعریفات"، "تعریفات ملا دو پیازه" و برخی ملحقات در کلیات عبید زاکانی به تصحیح پرویز اتابکی استخراج شده است. پس از آن نیز به سبک عبید برخی از لغات دیگر و پاره ای از واژه ها و معانی نوین که در زمان وی وجود نداشته اند مانند جمهوری و انتخابات و مجلس را اضافه نموده و معانی را ذکر نموده ایم. باشد که مقبول نظر افتد.
الدنیا – آنچه که هیچ آفریده در وی نیاساید
الفکر – آنچه مردم را بیفایده بیمار کند
القاضی – آنکه همه او را نفرین کنند
نایب القاضی – آنکه ایمان ندارد
البهشت – آنچه نبینند
الحلال – آنچه نخورند
الوخیم – عاقبت او
المالک – منتظر او
الرشوه – کارساز بیچارگان
الخطیب – خر
المقری – کون خر
المعلم – احمق
الواعظ – آنکه بگوید و نکند
الشیخ – ابلیس
الشیاطین – اتباع او
التلبیس – کلماتی که در باب دنیا گوید
الوسوسه – آنچه که در باب آخرت گوید
المهملات – کلماتی که در معرفت راند
الحاجی – آنکه دروغ به کعبه خورد
البازاری – آنکه از خدا نترسد
الکشتی گیر – تنبل
الخدا – خوان یغما
المسجد – گوزگاه مسافران
البدمعامله – آشنای قاضی
المقتدی – کون پرست
الصوفی – مفتخور
الپاچه سفید – کاهش جان
الخاتون – آنکه معشوق بسیار دارد
الکدبانو – آنکه اندک دارد
المستور- آنکه بیک عاشق قانع باشد
الطبیب – پیک اجل
البیمار – تخته مشق حکیمان
العلیه اللعنهَ – حاجی
العلیه اللعنهَ والعذاب – آنکه دو بار حج کرده
الانشاء الله – روزمره دروغگویان
الموَذن – دشمن خواب
الزمستان – آب بینی
التابستان – خایه دراز
الفاتحه – آلت گدایی
البسم الله – یعنی اگر سیری مخور
السلام علیک – یعنی برخیزید و تواضع کنید
الرمضان – بامید بهشت در دوزخ غرقیدن
الریش – دست آویز متفکران
السعید – آنکه روی مفتی ندیده
التنها – گوزندهَ بفراغت
المرد خوب – آنکه کارت بدو نیافتاده
الراستگو – دشمن همه کس
الملا – همیشه جنب
المعصوم – آنکه بدست سر تراش بد گرفتار گردد
الناموزون – شعر عربی
التماشاخانه – مجلس مستان
الصاحب منصب – دزد با شمشیر
الخام طمع – آنکه از افیونی یاری خواهد
* * * * * * * * * * * * * * *
اینها را هم ما اضافه نمودیم.
الایران – مال غارتی
الانقلاب اسلامی – آنچه در کون رود
الجمهوری اسلامی – درد پس از آن
الرهبر – وقیح
الیاوه – سخن او
المعصیت – عمل او
الجنایت – فرمان او
الخائن – آنکه پای سخنش نشیند
المیت – ولایت فقیه
الرئیس جمهور – آنکه انتخاب نشود
الفهم – آنچه ندارد
المهمل – آنچه بگوید
الدولتمرد – مدرک تقلبی
الاخوند – مردم فریب
العربی – آنچه بلغور کند
اللواط – بساط او
الشیطان – رفیق او
الطلبه – درس مفتخوری
الکون طلبه – برگۀ امتحان
الفقه – علمی که راجع به گوز باشد
الفقیه – گوزدان
العمامه – نشانه رذالت
العبا – لباس کار تنبل
النعلین – گه کش
الانتخابات – چیزی که در کوزه گذارند
المجلس – کوبیده ارزان
النماینده – خایه مال
الراَی – بادمجان
الصندوق رای – شاشگاه رهبر
القانون اساسی – کشک
الشیاف – متمم آن
المجتهد – آن که از شاش و گه بسیار داند
الاجتهاد – بوی گند
البسیجی – خود فروش
النان – آنچه بر سفره پدر نخورده باشد
الخیانت – ذات او
الخباثت – عمل او
الپاسدار – مزدور ریشو
النماز جماعت – یعنی کون مرا بنگر
المنبر – سخن دروغ
الخطبه - دسیسه
الامام جمعه – اهریمن
الفریب – کار او
التحریک – گفتار او
الزندان – آینده او
الدوزخ – جایگاه او
البازجوئی - شکنجه
الشکنجه – اعتراف
البازجو – عزرائیل
اللعنت - مزد پدر و مادر او
الدار – آنچه از آن آویزان شود
الروضه – گریه زورکی
الروضه خوان – پیاز
الخواص – گنده دزد
العوام – آن که از دسترنج خویش نان خورد
الدشمن - مردم
Recently by divaneh | Comments | Date |
---|---|---|
زنده باد عربهای ایران | 42 | Oct 18, 2012 |
Iran’s new search engine Askali | 10 | Oct 13, 2012 |
ما را چه به ورزش و المپیک | 24 | Jul 28, 2012 |
Person | About | Day |
---|---|---|
نسرین ستوده: زندانی روز | Dec 04 | |
Saeed Malekpour: Prisoner of the day | Lawyer says death sentence suspended | Dec 03 |
Majid Tavakoli: Prisoner of the day | Iterview with mother | Dec 02 |
احسان نراقی: جامعه شناس و نویسنده ۱۳۰۵-۱۳۹۱ | Dec 02 | |
Nasrin Sotoudeh: Prisoner of the day | 46 days on hunger strike | Dec 01 |
Nasrin Sotoudeh: Graffiti | In Barcelona | Nov 30 |
گوهر عشقی: مادر ستار بهشتی | Nov 30 | |
Abdollah Momeni: Prisoner of the day | Activist denied leave and family visits for 1.5 years | Nov 30 |
محمد کلالی: یکی از حمله کنندگان به سفارت ایران در برلین | Nov 29 | |
Habibollah Golparipour: Prisoner of the day | Kurdish Activist on Death Row | Nov 28 |
Dear Ramintork
by divaneh on Sat Jan 23, 2010 08:06 AM PSTThank you for your valuable contribution to this collection. They are very well thought.
Excellent
by ramintork on Sat Jan 23, 2010 07:21 AM PSTالفبا
Standard letters that only Valih Vaghih can use
االه اکبر
A copy righted brand name, for which you need a Valih Vaghih license and would face legal breach action if used at night.
ال هوجنتو
Ayatollah of China who along Al Medvedev remotely rules Iran
ال آزادی
An imaginary creature that if imagined can bring you bad luck
چند شخصیتی جان
divanehSat Jan 23, 2010 05:23 AM PST
الصد بارک اله به شما که شب و روز برای غنی سازی فرهنگ این ملت تلاش می کنید. از این همیاری شما به رشد فهم معانی لغات بی نهایت سپاسگذارم.
موش ناشناس عزیز
divanehSat Jan 23, 2010 05:17 AM PST
جای بسی افتخار است که بنده را با جناب چند شخصیتی مقایسه نموده اید. معلم بنده را نمی دانم، ولی معلم ایشان را باید طلا گرفت.
دیوانهء عزیز، اینهم ده لغت از البنده. امیدوارم التکراری نباشد
Multiple Personality DisorderFri Jan 22, 2010 08:21 PM PST
.
الدهء الفجر - ده سال زجر
الشفاف - دروغ پردازی، دروغگو
البرج المیلاد - آلت امام
الانتقاد - بزرگ گوئی
الاقتصاد - بخشش اموال ملت
الزائر - توریست مذهبی
الزيارت - بیکاری
المحيط الزيست - کثافتخانه
التجار - رشوه دهنده و گیرنده
الفدائيان الاسلام - تروریستهای بی دین و بی مذهب
خیلی ممنون بنظر میرسید که هر دوی شما به دیوانگی اعتقاد دارید!
AnonymouseFri Jan 22, 2010 11:29 AM PST
It just seemed you both have been schooled by the same teacher and your styles are similar. Of course I wouldn't want to cramp neither of your styles and are both good and passionate!
Everything is sacred.
Dear Anonymouse
by divaneh on Fri Jan 22, 2010 11:25 AM PSTNo, I have no relation to any other IC user including MPD. I have never had any other name or profile neither.
دیوانه جان شما هیچ نسبتی با م پ د جان دارید؟
AnonymouseFri Jan 22, 2010 11:14 AM PST
Everything is sacred.
با سپاس از محبت شما
divanehFri Jan 22, 2010 11:11 AM PST
فرامرز جان: گل گفتی. امیدوارم که خاطر شما همیشه منبسط باشد.
ماندای عزیز: این سهو را به گردن حروف انگلیسی می اندازم تا از من رفع اتهام بشود. من هم فکر کردم ماندا خیلی قشنگتر از موندا است. با عرض پوزش از بکار بردن نام اشتباه.
گوزن وحشی جان: از لطف شما سپاسگذارم. ما هم نفهمیدیم که این آقای شکافجو منظورش چه بود و چگونه می خواست شقیقه را به غیر شقیقه ربط دهد.
Most excellent.
by vildemose on Fri Jan 22, 2010 08:49 AM PSTMost excellent. Thanks.
BTW Why are all Islamists obssessed with sex and Israel (read Shekafjoo)?
divaneh, it's important that you know
by Monda on Fri Jan 22, 2010 08:39 AM PSTmy correct name is Maanda (na moondaa)
You are one of my most favorite contributors so you should know.
ديوانه چو ديوانه ببيند خوشش آيد
FaramarzFri Jan 22, 2010 05:07 AM PST
بسيار مايه انبساط ِ خاطر
شکافجو
divanehFri Jan 22, 2010 04:30 AM PST
آقای شکافجو، با امتنان از این امداد شما، ما نه معنی اش را درست فهمیدیم و نه ارتباطش را. به هر صورت خوشبختم که باعث خنده شما شد. بین من و شما، این اسم شما هم کمی صحبت از خشکسالی می کند.
با تشکر از دوستان عزیز
divanehFri Jan 22, 2010 04:26 AM PST
شراب قرمز عزیز: خیلی متشکر از این مرحمت جنابعالی ولطف شما راجع به این لغتنامه
چند شخصیتی جان: خیلی ممنون ازاضافات شما. منتظر کمکهای دیگر آن بزرگوار در خدمت به این امر مهم فرهنگی هستیم.
موندا ی گرامی: خوشبختم که این لغتنامه باعث تفرج خاطر شما را فراهم کرد
جهانشاه جان: فرمایش شما در مورد عبید بسیار صحیح است. این طنز نویس بزرگ که با تیزبینی و شوخ طبعی خاص خود برخی از بزرگترین آثار طنز فارسی را بوجود آورده است، در بین بسیاری به جهت هزل و پاره ای اشعار قبیح معروفیت دارد و این باعث گردیده است که از احترامی که شایسته آن است برخوردار نگردد. این خود یکی از مشکلات قضاوت اجتماعی در جامعه ما است که یک نکته منفی میتواند هزار مثبت را نفی کند. عبید خود نیز رغبتی به هزل نداشت و از این که قدر واقعی اشخاص در جامعه شناخته نمیشود و وی برای امرار معاش مجبور شده است که به هزل روی آورد گله ها نموده است.
شاهزاده عزیز: چه چیزی بهتر از خنده صبح. از لطف شما متشکرم.
اری جان: جای خوشحالی است که باعث مسرت خاطر شما شد. با سپاس.
آقای مجنون عزیز دست شما درد نکنه من را حسابی خنداندی
شکافجوFri Jan 22, 2010 03:45 AM PST
با اجازه یک چند خطی در همین کفیت مینویسم
---------------------------------------------------
ال حاشیه من ال زاویه ال مجنون ال جانانیه
این خیلی مامانیه ولی یخورده ال رفیوجی بازیه
شهرستان لوسانجلس پر ازناراضیه
اال شرح این ال قصه مسل سرکه غلیظ داستان عشوه این -ی- ران مرغه داااتتت کامه
فرر یدد افتاد و شکافش ال بشکسته
هی خواند غمگین که الرب العالمین چرا آش اسرائیل بهتر از ال حلوایه ایرانه
در ویستود دلالی ایستاده بود که بابا بیا استراپآن دراینجا ارزانه
ال شجاعان آل مردانه پستان دارانه
هوا هم اونجا خوشتر الکمتر زیرش تر و تر آل دوغده خامه
آزاد یکی شاشید و دیگری رید در خیابان که شیشکباب ما بی کرانه
درخیابانها پیچید لجن از دیترویت و سانفرانسیسک شود چرک در عراق تا افغاستان جاودانه
من فقط ال مشاهد بمنچه که درد در ک و ن ال یهود بی پایانه
Cheers
ALOL!
by Ari Siletz on Fri Jan 22, 2010 02:03 AM PSTAbsolutely Brilliant!
by Princess on Fri Jan 22, 2010 12:14 AM PSTSobh-e avale sobhi, hesabi khandidam. Daste shoma dard nakoneh, Divaneh jaan.
پند شمارهء ٥٢ از ١٠٠ پند عبید
Multiple Personality DisorderThu Jan 21, 2010 09:20 PM PST
.
حاکمی عادل، قاضی که رشوت نستاند، زاهدی که سخن به ریا نگوید، حاجبی* که با دیانت باشد، و کون درستِ صاحب دولت در این روزگار مطلبید.
* فکر میکنم حاجب در اینجا بمعنی دربان است.
Al-Afarin
by Jahanshah Javid on Thu Jan 21, 2010 08:00 PM PSTVery relevant, fitting and funny. Obeyd does not get the respect poets do. And that's a shame because we don't have many straight talkers and truth tellers like him. You did a great job in using his style to describe today's realities.
Divaneh: Affarin be Shoma va Obeyd
by Monda on Thu Jan 21, 2010 07:33 PM PSTThanks for the great chuckles :o))
Zahmat keshidi, dastet dard nakoneh.
الدیوانه الُنابغه العزیز،
Multiple Personality DisorderThu Jan 21, 2010 05:19 PM PST
الواقعاً المحّشر کردی. البعداً اگر الوقت کردم الشاید اللُغات الُدیگری به این لیست الُعالی الاضافه کنم.
...
by Red Wine on Thu Jan 21, 2010 03:48 PM PSTبسیار جالب و غنی است این لغتنامه.
دست حضرت عالی درد نکند که آنرا جمع کردید و در اینجا گذاشته اید.
پاینده باشید.