لباس سه‌تکه‌ی ماندگار

کت و شلوار و کراوات ۱۵۰ ساله شد


Share/Save/Bookmark

 لباس سه‌تکه‌ی ماندگار
by ونداد
04-Jan-2011
 

هیپی‌های دهه ۶۰ میلادی در قرن بیستم، بزرگ‌ترین ضربه حیثیتی را بر «کت و شلوار» وارد آوردند و بعد آز آن‌ها میلیاردرهای «سیلیکان ولی» نظیر روسای آپل، گوگل، و فیسبوک نیز به تقلید از آن‌ها روی خوشی به کت و شلوار نشان ندادند. ولی بی‌تردید کسی نمی‌تواند منکر شود که این مدل لباس از جمله دستاوردهای است که توسط بریتانیای کبیر! به پدیده‌ای جهانی و ماندگار تبدیل شده است.

۱۵۰ سال پیش، «جورج – بیو- برامل» اشراف‌زاده‌ی قمارباز و دوست صمیمی شاهزاده انگلیسی «ریجنت» توانسته بود با تلفیق لباس نظانی بریتانیایی و لباس اشراف‌زاده‌های کشورش، طرح لباس سه تکه‌ی «کت و شلوار و کراوات» را برای اقشار وسیع و رو به گسترش طبقه‌ی متوسط (کارمندان، دانشمندان، متخصصین، مهندسین هنرمندان و به‌ویژه بازرگانان) انگلیس و اروپا به ارمغان آورد.

«جورج –بیو- برامل» اشراف‌زاده‌ی خوش‌سلیقه‌ای بود که هم برای اولین بار صحبت از «حمام روزانه با آب گرم» و «مسواک روزانه» را بر سر زبان‌ها انداخت و هم به مُد جدیدی از ابراز وجود مردانه با عنوان «دندی» دامن زد که تأکید بیش از حدی بر نظافت، زیبایی و شیکی مردان دارد.

اعمال و رفتارهای فرا‌تر از عرف و سنتی که به این شاهزاده‌ی خوشگذران نسبت می‌دهند آغازگر اسطوره‌های است که در شهر‌ها شکل می‌گرفت؛ اسطوره‌ها و ضرب‌المثل‌هایی که در نوع خود تازگی داشت. گفته می‌شود که «براملِ خوشتیپ» اعلام کرده بود که باید با شامپاین چکمه‌ها را شست و برق انداخت. روایت دیگری نیز از او به جای مانده است که از قول او نقل می‌کنند که: «روزی پنج ساعت صرف تزیین خودم می‌کنم.»

ناگفته نماند که ماجرای ساده‌تر شدن و محدودیت قطعات و لایه‌های لباسِ نجبای بریتانیا، قدمتی طولانی‌تر از افزایش و گسترش طبقه متوسط اروپا در اواخر قرن ۱۸ میلادی و اوایل قرن ۱۹ دارد. بعد از سرکوب اولین انقلاب ضد سلطنتی اروپا در اوایل قرن ۱۷ میلادی (که با خود، بریده شدن سر چارلز اول و برقراری اولین جمهوری پارلمانی اروپا را آورده بود) و به دستور چارلز دوم قرار بر آن نهاده شد تا اشراف و زمین‌داران بزرگ ساده‌تر لباس بپوشند و از تجملِ بیش از حد غلو شده‌ی خویش بکاهند.

ساده‌تر شدن و کاسته شدن زوائد بی‌شماری از تزیین‌های دست و پاگیر لباس‌ها، شکل جدی‌تری به خود گرفت چون بریتانیای قرن ۱۷ میلادی در کنار بقیه‌ی اروپا در گرداب هلاک‌کننده‌ی طاعون‌های پیاپی از رمق افتاده بود. مزید بر همه‌ آنها، آتش‌سوزی بزرگ لندن بود که چهره‌ی مرگ‌زده‌ی بزرگ‌ترین شهر اروپا را با ویرانی ناشی از سوخته شدن بخش اصلی شهر، فقرزده نیز ساخت.

اما بلافاصله، انتقالِ ثروت بادآورده‌ی بازرگانان برده‌دار به مرکز امپراطوری و گسترش نیروی دریایی بریتانیا (و فعالیت‌های بسیار سودآور استعماری ناشی از آن) به دور جدید و بی‌همتایی از تجمع ثروت دامن زد. تمول و قدرت بی‌حد و حصری که به برپایی شرکت‌های خصوصی منجر گشت (کمپانی هند شرقی و غربی) که توانایی اداره‌ی مستعمرات بزرگی چون هند و کانادا را به‌تنهایی بر عهده داشتند.

نتیجه‌ی طبیعی بازگشت ثروت و قدرت به دست طبقه‌ی اشراف انگلیس، بازگشت بریز و بپاش‌های تجملی بود که مدت‌ها خود را به ناچار محدود نگه داشته بود. از سر گرفته شدن ادا، پُز و فخرفروشی ظاهری به دلیل حضور قشر جدید متمول و نوکیسه‌ی طبقه متوسط این‌بار فرق اساسی پیدا کرد. ذکر این نکته نیز ضروری است که نجبای همیشگی نیز کم کم به لباس راحت‌تر و سبک‌تر تمایل بیشتری نشان داده بودند.

دو دلیل اساسی فوق و حضور جمعیت بزرگی از استادان فرانسوی در رشته‌های تزیینی که بعد از انقلاب کبیر فرانسه به لندن پناه آورده بودند، دست به دست هم دادند تا مسیر جدیدی از زیبایی‌شناسی مدرن شکل بگیرد. زیبایی‌شناسی‌های مصرفی که با هوشمندی و فراست تمام در «برامِل خوش‌تیپ» نماد پیدا کرد. جرج برامل در بحبوحه‌ی شرایط اقتصادی و اجتماعی جدید که به گفته‌ی خودش: «در موقعیت مناسب اقتصادی ما، مردانی در سطح من می‌توانند ۸۰۰ پوند خرج لباس‌ و ظاهر خویش نمایند» به گسترش توقعاتی پرداخت که نتیجه‌ی آن شکل‌گیری لباس سه تکه «کت و شلوار و کراوات» شد.

به پادشاهی رسیدن شاهزاده انگلیسی و تبدیل شدنش به چارلز چهارم، جرج برامل و جمع دوستان خوشگذران و قمارباز سابق را از نفوذ ارزشمند رابطه با دربار بازداشت. پس از آن، جرج برامل سال‌های آخر عمرش را در فرانسه (بعد از بالا آوردن بدهکاری ناشی از قمار بازی‌ها و تجملات خارج از وسعت خویش) و در فقر و گمنامی سپری کرد.

کت و شلوار وکراوات در ۱۵۰ سال گذشته در میدان تحولات تاریخی (جنگ‌ها، انقلابات و بحران‌های اقتصادی جهان) با فراز و نشیب‌های بی‌شماری روبرو گشته است و اتهامات بی‌شماری در همین دوران به پوشندگان این نوع لباس در سراسر جهان وارد شده است. با این همه، لباس فوق در تمام جهان، به دلایل و موقعیت‌های بسیار متنوع، مهرِ سلیقه‌ای را در جهان مدرن ثبت کرده است که ضرورتاً آن را ماندگار ساخته است. جاذبه و شیکی لباس سه‌تکه‌ی فوق این اواخرتوانسته است حتی در موج جدید زنان مستقل و متخصص نیز محبوبیت‌هایی کسب کند.
ونداد زمانی
radiozamaneh.com
منابع:

اینجا کلیک کنید [1]

اینجا کلیک کنید [2]


Share/Save/Bookmark

more from ونداد
 
ونداد

جهانشاه عزیز

ونداد



بعضی از دستاوردهای بشر به دلیل همراهی نزدیک با  طبیعت بشر ماندگار تر از بقیه می گردند.  به عنوان مثال کادر 3 در 4 که هم در پنجره ها و هم در کادر نقاشی و طول و عرض اتاق ها از دوران یونان باستان به جا مانده است هنوز در اغلب پیدیدهای مدرن از فریم کتاب تا صفحه سینما، تلویزیون حتی کامپیوتر نیز  به کار برده می شود با وجود آنکه تلاش بسیاری برای نوآوری در این رابطه نیز صورت می گیرد     درود 



ونداد

شراب قرمز عزیز این حرف شما مرا به یاد ...

ونداد



شراب قرمز عزیز این « غرب بد است»  مرا به یاد تصویری انداخت که در سفر سه سال پیش به ایران در خاطرم مانده است. تلویزیون دولتی مشغول نشان دادن گفتگوهای مجلس بود.  سه صفحه بزرگ سامسونگ صورت نامبارک آقایان را به اندازه سه عدد فیل بزرگ کرده بود. در برابر هر صندلی یک لب تاپ توشیببای آخرین مدل قرار داشت. هر کدامشان مشغول تلفن زدن با آخرین و پیشرفته ترین تلفن های سیار بودند.  اینترنت اختراع شده توسط نظامیان امریکایی هم که آنها را به هر کجای دنیا وصل کرده بود. ماشینهای آلمانی و فرانسوی شان در پارکینگ پارک شده بود. نهار شنیتسل مرغ خوردند و خطابه پشت خطابه از مبارزه با هجوم فرهنگی غرب می گفتند. یکی نبود به آنها بگوید مگر غرب شاخ و دم دارد.... شما که سراسر بازار وطن را پر کردید از غرب و جنس غربی!!! دروغ ملا را باور کنیم یا قسم حضرت عباس را؟ ارادتمند نوشته های جذاب شما ونداد

Jahanshah Javid

Vandad

by Jahanshah Javid on

Thanks for your article. Aslan tahmili nabood, estefaadeh ham bordam.

I'm just criticizing fashion designers who are not showing any originality when it comes to men.

I'm not that brave or imaginative to go it alone :)


ونداد

جهانشاه عزیز هر چی دوست داری بپوش

ونداد



این یک مقاله کوتاه تاریخی بود نه یک مقاله تحمیلی... سپاس از توجه ات ونداد 



Red Wine

...

by Red Wine on

طبق معمول مطلب جالبی‌ نگاشتید،مقاله تحقیقی شما..مورد تقدیر است.سپاسگزاریم.

مملکت ما از این مدرنگرایی غربی ضربه فراوان خورده است،این هم یک مثال دیگر ! خودمان صاحب اختیار در تولید نخ،پارچه و دوخت و دوز آن بوده ایم و نمی‌دانیم آن شیر ناپاک خورده یی که از اروپا این لباس مسخره را به ایران آورد در چه فکری بوده است ، چه چیزی را میخواسته ثابت کند و بلکه چه چیزی را نشان !!

ماشا الله ملت ایران در به خاک کشیدن فرهنگ خودشان همیشه بهتر از اجنبیان فعال بوده اند و باعث خجالت !بی‌ ناموسی کردند و زن مردم را بی‌ روسری،انگاری با زور میشود فرهنگ یک کشور را عوض کرد!چقدر تقلید و چقدر نمونه برداری از مال خارجی‌ و توسری زدن به مال ایرانی ! محمد رضا هم که آمد دیگر هیچ ! دو دستی‌ آمدند بازار بزازان را در اختیار جنس شفیلد و پاریس دادند و بیچاره تبریزیها،مشهدیها،کاشونیها،یزدیها و اصفهانیها !

در آخر هم که استیل و فاشیون خارجی‌ غلبه کرد بر افکار ایرانی‌ها و حال دیگر هیچی‌ از آن ایران بزرگ و ملت محتشم باقی‌ نمانده است.

خدا آخر و عاقبت ما را با این نا ایرانی‌ها به خیر کند.

 


Dirty Angel

And what, pray, JJ

by Dirty Angel on

is stopping you from wearing a mini- skirt, apart from your fat behind, which some might even like?

You could also tattoo your legs with fishnet stocking designs for an optical slimming illusion. 

"Stuff happens and some, one way or another, get stuffed"


Jahanshah Javid

old fashion

by Jahanshah Javid on

I've moaned about men's fashion many times. Here's a good excuse to bitch again :)

This is not a happy birthday, not for men who are looking for a different look at least. Imagine a woman going to a clothing store and all she sees is styles that are 150-years old!

Men's fashion has not changed in any meaningful way since the 19th century. It's really amazing that Western designers have not applied their talent to come up with anything new and original for men, in the same way they have for women.

Come on digeh! Khasteh shodem az kot shalvaar!